Bloomberg haber ajansı Londra’daki 3 TESCO geri dönüşüm kutusuna 3 adet GPS (uydu tabanlı radyonavigasyon sistemi) cihazı yerleştirmiş ve atık kutularından birinin Türkiye’ye, 3 bin 200 kilometre uzaktaki Adana’ya, geldiği ortaya çıkmıştı. Geçen ay yayınlanan bu haber Türkiye ve dünya kamuoyunda günlerce tartışıldı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, konuyla ilgili açıklama yaptı ve şunları söyledi: “7 ekibimiz sahada. Bütün bölge tarandı. Yeni bir döküm tespit etmedik. Görüntülere ilişkin de incemeler yapılmış, görüntülerin yeni olmadığı anlaşılmış, o alanda herhangi bir tehlikeli atığa sahada rastlanmamıştır. Haber ve haberin içeriğinde yer alan tüm bilgiler tamamen asılsızdır ve gerçeği yansıtmamaktadır.” CHP İzmir Milletvekili Murat Bakan, Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) üzerinden 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamında konuyla ilgili bilgi edinme başvurusu yaptı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı başvuruya yanıt verdi. Bakanlık bir kez daha, “31/03/2022-02/04/2022 tarihleri arasında denetim yaptığını, 2021 yılında atık döküldüğü tespit edilen ve temizlenen alanlar ile yeniden atık dökümü yapıldığı iddia edilen bütün bölgenin tarandığını ve herhangi bir döküm tespit edilmediğini, herhangi bir tehlikeli atığa rastlanılmadığını” yineledi. Çevre Mevzuatına aykırı hareket eden 3 bin 941 tesise 350 milyon 228 bin TL ceza! Bakanlık, 2021 yılında 57 binin üzerinde çevre denetimi gerçekleştirdiğini bunun “Cumhuriyet tarihinde yapılan en yüksek denetim sayısı” olduğunu ifade etti. Bakanlık, bu denetimlerde Çevre Mevzuatına aykırı hareket eden 3 bin 941 tesise toplamda 350 milyon 228 bin 270 lira idari para cezası uygulandığını, 406 tesisin ise faaliyetten men edildiğini açıkladı. Adana’daki 29 işletmeye faaliyetten men, 32 işletmeye 7 milyon 900 bin TL ceza! Adana’da son 2 yıl içerisinde toplamda 4 bin 218 denetim yapıldığını, bu denetimlerin bin 212’sinin atık konusunda gerçekleştirildiğini belirten Bakanlık, “2021 yılı Nisan ve Mayıs Aylarında da bölgede devam eden rutin denetimlere ilave olarak merkez denetim ekiplerinin bölgeye sevk edildiğini ve plastik atık geri dönüşüm sektöründe kapsamlı bir denetim yapıldığını; bu denetimlerde Çevre Kanununa göre alınması gereken Çevre İzni ve Lisans Belgesi ile Geçici Faaliyet Belgesi olmadığını tespit edilen 29 işletme hakkında faaliyetten men kararı, 32 işletme hakkında da 7 milyon 900 bin Türk lirası idari para cezası uyguladığını” açıkladı. Adana’da 2 şahsa 466 bin TL ceza ve suç duyurusu! Bakanlık ayrıca Adana’nın muhtelif bölgelerine atık döktüğü tespit edilen 2 şahıs hakkında, 466 bin TL para cezası uygulanarak bu şahısların eyleminin Türk Ceza Kanunu’nun ‘Çevreyi kasten kirletmek’ suçundan değerlendirilmesi için Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulduğunu belirtti. Madem bu kadar çok denetim yapıldı, yapılıyor bu çelişki nasıl açıklanıyor? CHP’li Bakan şu şekilde konuştu: “Bakanlık, Adana bölgesine dökülmüş atıkların lisanslı bertaraf tesislerine gönderilerek bölgenin temizlendiğini, Cumhuriyet tarihinde yapılan en yüksek denetim sayısına ulaşıldığını iddia etse de binlerce denetim yaptığını, milyonlarca TL ceza kestiğini anlatsa da bu, yanlış giden bir şeyler olduğu gerçeğini değiştirmiyor. Her gün tonlarca geri dönüşümü mümkün olmayan çöp ülkemize girmeye devam ediyor, hemen her gün tonlarca çöpün ormanlık alanlara, Çukurova’nın tarım arazilerine saçılmış olduğuna dair görüntüler ortaya çıkıyor. Madem bu kadar çok denetim yapıldı, yapılıyor bu çelişki nasıl açıklanıyor? Uygulanan para cezaları tahsis ediliyor mu? Faaliyetten men edilen işletme sahipleri, başka isimlerde faaliyetlerine devam edebiliyor mu? Cezai yaptırımlar etkin bir şekilde uygulanıyor mu? Caydırıcı oluyor mu? Bunların yanıtı yok. O çöpler ülkemize girsin, topraklarımıza ormanlarımıza saçılsın, sonra Bakanlık gitsin bir zahmet 3 gün o bölgede denetim yapsın, milyonlarca lira ceza kessin ve böylece Cumhuriyet tarihinin en sıkı denetimini yapmış olsun öyle mi? Öyle değil! Haberin var ya da yok dünyanın çöpü ülkemize giriyor. En önce, siz o çöpleri ülkeye sokmayacaksın. 3 gün denetim yaparak görevini yerine getirmiş olmuyorsun. Tüm yıl denetim yapmak zorundasın. 3 gün denetim yapıp kalan 362 gün ülkeyi kötü niyetlilerin eline bırakırsan ne denetim yapmış olursun ne sorumluluğunu yerine getirmiş olursun. Yıllardır bunlar söylüyoruz, söylemeye de devam edeceğiz. Türkiye önce kendi çöpünü bertaraf edecek, önce kendi çöpünü geri dönüştürecek, önce kendi çöpünden ham madde üretecek. Bunu biz gerçekleştireceğiz.”