Halil İbrahim GÜLER/ GÜNDEME BAKIŞ- İzmir Büyükşehir Belediyesi (İBB) kasım ayı olağan yedinci oturumunun ikinci bölümünde ESHOT Genel Müdürlüğü’nün 2022 mali yılı bütçesi ve performans programı görüşüldü.

ESHOT’UN 2022 BÜTÇESİ 1 MİLYAR 821 MİLYON
ESHOT Genel Müdürlüğü’nün 2022 yılı bütçesi 1 milyar 821 milyon 600 bin TL olarak açıklandı. Cumhur İttifakı meclis üyeleri bütçe ve performansa ret oyu kullanırken eleştirilerini de sıraladı. CHP, İYİ Parti Grubu ve DEVA Partisi Meclis Üyesi Nezih Özuyar’ın olumlu oy kullandığı bütçe ve performans programı oy çokluğuyla kabul edildi. Başkan Soyer ve CHP Meclis Üyeleri eleştirilere tek tek yanıt verdi.

‘OTOBÜS SAYISI 606’YA ULAŞIYOR’
ESHOT bütçesiyle ilgili açıklamalarda bulunan İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi Grup Başkan Vekili Mustafa Özuslu, “ Her yerde canla başla hizmet veren ESHOT görevlisi arkadaşlarımıza ve bürokratlarına selam ve sevgilerimizi iletmek isterim.  İzmir’e aşkla görev yapıyorlar. ESHOT’un aslında İzmir halkı için, kamu için nasıl kılı kırk yararak iş yaptığını gösteren çok güzel bir örnek var elimizde; tek seferde alınan 364 otobüsün sağladığı mali bir avantajdan bahsedeceğiz. Bu başarının bir örneği. 570 milyon TL’ye 5 yıl vadeli ve 5 yıl garantili olarak alınan 364 otobüsün avantajlı alımından doğan tasarruf 293 milyon TL. Banka kredisi ile alınsaydı, o dönemde, faiz oranı yüzde 19 idi, 5 yıl sonunda tam 863 milyon TL geri ödenmesi gerekiyordu. 102 milyon TL’lik KDV istisnası da dahil edildiğinde belediyenin kasasına kalan ve yeni yatırımlara kaynak teşkil edecek miktar 395 milyon TL’ye ulaşıyor. Bu neredeyse bedavaya getirilen otobüs alımının hem belediyemize hem İzmir’e yarattığı avantaja şapka çıkarmak lazım. Tebrik ediyorum, sağ olsunlar, var olsunlar.  Daha 22 midibüs filoya dahil olacak. Devlet malzeme ofisinden alınacak araçların ödenmiş parası var 19 milyon TL. Gelecek yıl 33 midibüs 100 elektrikli otobüs daha alınması gündemde. 33 midibüsün öngörülen bütçesi 29 milyon TL, 100 elektrikli otobüsün öngörülen bütçesi 589 milyon TL. Elektrikli otobüsler biraz daha pahalı ama çevre için çok önemli. Temiz ve konforlu ulaşım için elektrikli otobüslere ihtiyacımız var. Her ikisi alım için ayrılan ödenek 108 milyon TL’dir. Böylelikle 606 otobüs oluyor. Hedef kaçtı? 500 otobüstü” diye konuştu.  

PANDEMİDE HASILAT KAYBI 734 MİLYON TL
ESHOT bütçesi ile ilgili bilgiler veren Özuslu, “Pandemi döneminde hasılat kaybı 734 milyon TL oldu. Sağlıkçılara helali hoş olsun, destek vermeye devam edeceğiz. Sağlık çalışanlarıyla beraber 326 milyon destek verdiğimiz görüyoruz. Birtakım desteklerle pandeminden dolayı biniş kayıplarıyla ESHOT bir miktar kayıp yaşıyor. Büyükşehir’in desteğiyle bunu aşıyor. Pandemide bin 500 otobüsü seferden çekmedik, vatandaşın emrindeydi. İzmirli ulaşımda, ESHOT’un ortaya koyduğu bu imkanlarla bir sorun yaşamadı. Büyükşehir’imizin toplu ulaşıma 1 milyar 152 milyon TL’lik destek olduğunu hatırlatmak istiyorum. Bunu yapmaya devam edeceğiz. Son 14 ayda motorin yüzde 33 zamlandı. Biz yıllık 51 milyon litre kullanıyoruz. Dün sadece gelen yük 51 milyon TL. AK Partili arkadaşlar eleştiriyor, yapacağız. Yapamadıklarımızın hesabını soruyorlar, hesabını da veririz. Biz de istiyoruz. Kendileri, ilgili Bakanlıklardan Sayın Cumhurbaşkanımızdan, hangi kurumdan isteyeceklerse; kamu toplama taşımada KDV-ÖTV desteğini getirsinler, bu ESHOT’taki yangına bir nebze olsun katkı olsun. Bu yıl da 9 milyon TL’lik katkıda bulunacağız. ESHOT’la ilgili güneş enerjileri kapalı duraklar ile ilgili çalışmalar var, otobüslerin yenilenmesi ve filo yaşı düştü. İZTAŞIT konusunda girişimlerimiz var. Öğrencilerimizi desteklemeye devam edeceğiz. Kadın şoförleri desteklemeye devam edeceğiz. Tüm otobüslerde daha çok kadın çalışan görecekler. Başkanımızın bu vizyonu devam edecek. Bu da ESHOT’un ortaya koyduğu önceliklerden bir tanesidir” dedi. 

‘DENGELİ BİR BÜTÇE’
Özuslu sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ulaşım, otobüsüyle, tramvayıyla, raylı sistemiyle bir bütündür. Ulaşım entegre olduğu zaman İzmir’in yaşadığı trafik sorunlarına çağdaş kalıcı çözümler bulabiliriz. Metroyu yapacağız. Halkapınar-Garaj metrosunu hükümetimizin yapmasını istiyoruz. Uşak’tan buraya hızlı tren kaç yılda gelecek, keşke buradan başlasaydık. Olmaz mıydı? O zaman Basmane Ankara hızlı treni herkes kullanılırdı. Biz de bunu talep ediyoruz. İstediğimiz de basit. İzmir’den Uşak’a doğru ilerlemesini istiyoruz. ESHOT bizim gözbebeğimiz bir şirketimiz. İzmirlilerin emrinde olan bir şirketimiz. ESHOT’un yaptığı bu hizmetleri daha da kaliteli yapması için 2022 yılı bütçesi dengeli bir bütçedir. Bu bütçeye olumlu oy kullanacağız.”

OLUMLU ADIMLAR KARŞISINDA…

İYİ Parti Grup Başkan Vekili Kemal Sevinç ise ESHOT’un 2022 mali yılı bütçe ve performans programına ilişkin şöyle konuştu:
 “ESHOT’umuz İzmir için önemli bir birim. İnsanlarımızı bir noktadan diğer bir noktaya taşımakta, bütçesine katkı sağlamakta ve kentin en dinamik birimlerinden birisi. Ben farklı bir kesitten ESHOT’umuzun yaptığı çalışmaları bilginize sunmak istiyorum; ESHOT’umuzun 5 yıllık bir stratejik planı var. Bu plan çerçevesinde de 5 yıl için 500 otobüs hedefi koymuş ama kurum bu hedefini 2020-2021 yılları içerisinde 473 hedefine ulaştırmıştır. Bu da beş yıllık stratejik plan içerisinde yüzde 95’lik bir değere geliyor. Bu da gerçekten başarıdır. Ayrıca şu an 20 elektrikli otobüsümüz bu kente hizmet ediyor. 2022 yılı içerisinde 100 adet otobüs alımı planlanmış durumda. Ben tüm bu olumlu adımlar karşısında ESHOT’umuzun genel müdürüne, çalışanlarına en içten saygılarımı sunuyorum, tebrik ediyorum. Bütçenin de hayırlı olmasını diliyorum. İYİ Parti olarak olumlu oy kullanacağız.”

ŞAHİN’DEN GARAJ ÇIKIŞI
MHP Grup Başkan Vekili Salahattin Şahin de, ESHOT görüşmelerinde Gaziemir’de yaşanan ESHOT garajı sorununu meclis gündemine taşıdı. Şahin, şu açıklamalarda bulundu: “ESHOT İzmir için önemli bir kuruluş ve önemli bir görevi yapıyor. İnşallah, gösterilen hedefler ve yapılan program ESHOT ve İzmirimiz için iyi olur ve uygulanır. Emeği geçen bütün ESHOT personelimizi ve çalışanlarımızı tebrik ediyorum. ESHOT ile ilgili olduğu için bir başka konuya da değineceğim; Gaziemir’de bizim Beyazevler Mahallemiz var, Optimum AVM’nin tam arkası. Orada yaklaşık 40 dönümün üzerinde bir araziye ESHOT garajı yapılıyor. Çünkü orası trafiğin içi. Esasında arazi çok değerli bir arazi ama ESHOT garajı yapılıyor. Gaziemir’den geçmek, girip çıkmak zor. Havalimanı var, oraya gitmek önemli. Çünkü uluslararası bir havalimanı. Onun için bu ESHOT garajı dışarıda bir yerde yapılamaz mıydı? Beyazevler Mahallesi yaklaşık 6 bin 500 nüfuslu bir mahalle. Vatandaşlarımızın da buna itirazı var. Bu arsaya aslında konut da yapılabilirdi, çünkü çok değerli. Bir yandan serbest bölge, bir yandan alışveriş merkezi, bir yandan garaj… Gaziemir’de ulaşımın daha zor hale gelmesi için elimizden geleni yapıyoruz. Bir başka şey daha yapalım, oradan hiç geçilmesin.”

14 AYDIR BİR TARİFE DEĞİŞİKLİĞİ YOK 
Anketlerde halkın ESHOT ile ilgili büyük beğenisi olduğunu vurgulayan CHP Grup Sözcüsü Nilay Kökkılınç, “İlçe belediyelerine veya Türkiye’nin bazı illerine yapılan hibelerden bahsedildi. AKP’li belediyelere araç hibe ettik. Burada amaç her zaman para kazanmak değil, ihtiyacı olan belediyelere, illere yardım etmek. Eleştiri konusu olmasını anlayamadım. ‘Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile ücretsiz binişler söz konusu oluyor’ dendi, ama meclis kararı olarak alıyoruz. Meclis iradesi olmasa bu binişlerin ücretlerinin ESHOT’a verilmesi gerekirdi. ESHOT, 14 aydır bir tarife değişikliği yapmıyor, zam yapmıyor. Her gece döviz kuru değişirken ürünlere zam gelirken ESHOT 14 aydır aynı tarifeyle devam ediyor. Bir binişte 7 buçuk lira zarar ediyor, bir binişte 9 buçuk lira kazanıyor. Son 1 ay içerisinde akaryakıta 1.36 zam yapıldı ve bu noktada ESHOT’un kaybı 68 milyon lira. Kadınlar otobüsten istediği yerde iniyor. Kadınlar için çok önemli bir imkan. Bütçe hayırlı olsun” diye konuştu.

BU RAKAMLARI YÜKSELTMEMİZ LAZIM
Yapılan eleştirilere birkaç ekleme yapmak istiyorum” diyen Başkan Soyer, “Sağlıkçılarla ilgili ‘326 milyon çok yüksek olabilir’ denildi ama 130 milyon sadece eczacılar, hemşireleri kapsayan bir rakam. Ancak biz sağlık sektörünün çok daha üzerinde bir destek yapıyor olabiliriz. Bunun dışında deniz ulaşımının kara ulaşımına çok daha fazla entegre etmemiz lazım, ben de hem fikirim. Kent içinde şu anda deniz ulaşımı yüzde 3’ler seviyesinde. Bu rakamın çok daha yüksek olması lazım” dedi.

SOYER’DEN KÜTAHYA HAVALİMANI ÇIKIŞI
AK Partili Hızal’ın Büyükşehir’in devletten aldığı teşviklere ilişkin açıklamalarına da yanıt veren Başkan Soyer, “Tabii bunlar herkese verilmiş haklar, bizim alıyor olmamız lütuf değil. Bizim talebimiz kendi iradesiyle yaptığı yatırım oranıyla alakalı. Bu talebi o nedenle böyle seslendiriyoruz. Tabii bir kanun varsa İzmir’in bundan yararlanması çok doğal karşılanan bir durum. Bütün projeler zamanında bitiyor dedi, olabilir. Kütahya’da havalimanı zamanında bitmiş, 7 bin 92 kişi kullanmış. Kısacası bazen zamanında bitmiş olması kamu menfaati olarak çok da anlam taşımayabiliyor. Kamu zararı da ortaya çıkabiliyor. Elbette biz de gerçekçi bir iktidar olarak bunları da görüyor ve bunların dahilinde İzmir’de belediyecilik yapmaya gayret ediyoruz” diye konuştu.