Buca’da 80 dönümlük alana 16 blok halinde 1959 yılında inşa edilen Buca Cezaevi, geçen yıl 30 Ekim'deki 6,6 büyüklüğündeki depremde gördüğü hasar ve depreme dayanıksız olduğu gerekçesiyle Kasım 2020'de boşaltıldı. Cezaevindeki mahkumlar ise başka cezaevlerine nakledildi. Şehrin merkezinde kalması nedeniyle kapatılması için yaklaşık 20 yıldır mücadele verilen cezaevinin, 17 Mayıs 2021 tarihinde ‘Bakanlık oluru’ ile kapatılmasına karar verildi. Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, hafta içinde İzmir'de katıldığı programda Buca Cezaevi’ne değinerek “Bakanlık olarak İzmir’in talebini dikkate alıyoruz. Depreme dayanıklılığı ve çağdaş görünümden uzak bu cezaevi İzmir’e yakışmıyordu. Artık Buca Cezaevi’ni kapatma kararı aldık. Burası İzmir’imize yakışır şekilde, cezaevi olarak değil, en güzel şekilde değerlendirilecek. Oraya mahkum, tutuklu almıyoruz. İzmir’imiz için hayırlı olsun. İzmir’imizin şehir içinde kalan bu yapısı daha güzel şekilde değerlendirilmiş olacak" açıklamasıyla, cezaevinin kapatıldığını kamuoyuna duyurdu. Depreme dayanıklı bir binanın tesis edileceği söylenen alanla ilgili, henüz resmi bir açıklama yapılmadı. TÜRKİYE’NİN EN BÜYÜK CEZAEVİNDEN BİRİ Kamuoyunda Buca Cezaevi olarak bilinen İzmir Kapalı ve Açık Ceza İnfaz Kurumu, inşasına 1956 yılında başlanıp 1959 yılında hizmete açıldı. İnşa edildiği dönemde Bayrampaşa Cezaevi ile birlikte Türkiye'nin en büyük 2 ceza infaz kurumundan birisi olan Buca Cezaevi, hizmete girdiği dönemde mimari yapısı, içinde barındırabileceği hükümlü ve tutuklu kapasitesi olarak en üst düzeyde hayata geçirilmişti. Cezaevinin faaliyete açıldığında kapasitesi bin 300 hükümlü ve tutukluyu barındırılabilecek şekilde tasarlanmış, ilerleyen yıllarda kapasitesi 3 bine yükseltilmişti. Buca Cezaevi, ilk dönemler adli, terör, çocuk ve kadın gibi tüm suç grupları ve cinsiyetlerin bir arada (farklı koğuşlarda) barındırıldığı kurum olarak faaliyet gösterirken, 2000’li yıllardan sonra suç grubu ve cinsiyetlere göre müstakil ceza infaz kurumları inşa edildiğinden, terör, kadın, çocuk hükümlü ve tutuklular, suç grubu ve cinsiyetlerine uygun başka kurumlara nakledilmişti. Adli suç grupları kapsamındaki yetişkin hükümlü ve tutuklular Buca Cezaevinde barındırılmaya devam edilmişti. 62 YILDA 600 BİN HÜKÜMLÜ Yapılan istatistiki çalışmalarda; Buca Cezaevinin hizmete açıldığı 1959 yılından 2021 yılına kadar yaklaşık 600 bin hükümlü ve tutukluyu bünyesinde barındırdığı belirlendi. İnşa edildiği dönemde yerleşim alanlarının dışında, Buca’nın merkezi ile Şirinyer (Kızılçullu) arasında üzüm bağları ve tarım arazileri içerisinde konuşlandırılan Buca Cezaevi, geçen yıllarda artan nüfus ve bina sayısıyla birlikte, şehir merkezi içerisinde kaldı. 62 yıllık faaliyet süresi boyunca, cezaevi içerisinde ünlü aktör ve aktrislerin rol aldığı birçok Yeşilçam filmi de çekilip, izleyiciyle buluştu.