Milliyet Ege'den Gazeteci Aslı Öktener, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer'le konuştu. 3 - ‘Bisikletli Başkan’ alışkın olmadığımız bir durum… Uzun zamandır mı kullanıyorsunuz? Evet Seferihisar’da da kullanıyordum. Ama burada daha fazla görev gibi görüyorum. Normalde yürüyeceğim yere de bisikletimle gidiyorum. Toplantılara mutlaka bisikletle gidiyorum. Mümkün olduğu kadar kentlinin bisikleti görmesi, kullanması gerektiğini düşünüyorum. Bence bisiklet medeniyet göstergelerinden biri. Nasıl tabela büyüklüğü bir medeniyet göstergesidir. Batıya gittikçe küçülür doğuya gittikçe büyür, bisiklet de biraz öyle. Hem bir spor hem bir ulaşım aracı hem de temiz, sessiz, sağlıklı, çevre dostu sosyalleşme aracı. Bu şehre bisikletin çok yakıştığını düşünüyorum. İnsanlar daha fazla bisiklet kullanabilir. Bu yüzden de öncülük yapmak istedim. Bundan da keyif alıyorum. - Peki, bir etki yarattığınızı düşünüyor musunuz? Bence oluyor. Bu bir kültür meselesi yaşam tarzı aslında. İnsanların alışması biraz zaman alacak ama dünyanın gidişi de bu yönde artık. Bisiklet giderek daha çok kullanılıyor. - İzmir’de bisikletle ilgili neler yapıldı? Bisiklet yollarını artırmaya çalışıyoruz. Çünkü sadece sahil şeridinde güzergâh var biz bu güzergahları biraz daha şehir içine sokmaya gayret ediyoruz. ‘Olivelo’ isimli proje hazırladık. Zeytin ve bisikleti birleştirdik. Yelki’de 500 küsur dönüm alanda yaptığımız doğa projesi. İzmir’in bisiklet güzergâhlarını buluşturacağımız kent-kır arası bir nokta. Orayı yurtiçi ve yurtdışından bisikletçilerin durak noktası olarak planlıyoruz. Ayrıca bunu EuroVelo projesi ile birleştiriyoruz. Aslında Europark diye de bir net work var. 40 ülkeden 400 civarında kurumun üye olduğu bir network burası park kriterlerine de uygun bir yer. Türkiye’nin ilk Europark’ı olacak aynı zamanda Olivelo… 18 Ekim’de proje yarışmasına çıkıyoruz. Hedefimiz 30 Mart gibi çağrıyı sonuçlandırmak. Projeyi 2020'de hayata geçireceğiz diye ümit ediyoruz. KÖRFEZ HATTINA BİSİKLET YOLLARI - Evimizden bisiklete binip metro ya da İZBAN’ı kullanmadan kent merkezine ne zaman gelebileceğiz? Mevcut 50 km’lik güzergahımız var. Körfez hattını da kapsayan yaklaşık 280 kilometre yeni güzergah çalıştık. Böylece bisikleti kentin içine sokacağız. - Ne zaman olacak? Önümüzdeki yıl. Ayrıca toplu ulaşım otobüslerine bisiklet takma aparatları yerleştirdik. Belli noktalara yeni bisiklet parkları planlıyoruz. Vatandaş, metroya bisikletle gelsin orada bırakıp yoluna devam etsin diye... - Mazgallar bazı yerlerde yola paralel. Bazı yollarda da tırtıklı karo kullanılıyor. Bisikletler için tehlikeli… Bakın, bu uzun bir yolculuk biz bu yolculuğa çıktık. Yeni yollar yapmak, mazgalların yönünü değiştirmek olsun o yolculukta yürümenin bile önemli bir katkı olacağını düşünüyoruz. Bisiklet gruplarıyla da toplanıyoruz. Bu farkındalığı yaratmak için gücüm ve zamanım neye yetiyorsa yapacağım. - Peki, İzmirliler yollar ve trafikten çok şikayetçi… Çukurlar, patlayan lastikler, yaya yolları, uzun süre beklenen trafik lambaları, altyapı yetersizliği… Evet, ulaşım ve trafik bu kentin en büyük sorunu. Halkın yüzde 40’a yakını kentiçi ulaşımdan şiyaketçi. Bizim de en çok konsantre olduğumuz şey bu aslında. Bazı noktalarda trafik yeraltına alınacak. 111 nokta tespit ettik. Bu noktalarda akıllı trafik uygulaması dediğimiz uygulamayı hayata geçireceğiz. Bunlar bazen bir güzergâh ilave edilmesi, bazen yeni sinyalizasyon düzenlemesi yapılması, bazen de yeni hat açılması gibi çözümleri içeriyor. İki yeni hafif raylı sistem geliyor; Buca Metrosu'nun 2020’de ihalesini yapacağız. Biri de Çiğli Tramvayı, onayın Ankara’dan geleceğini söylediler. Bu ikisi kentiçi trafiğinde ciddi rahatlatacak. Ayrıca 400 elektrikli otobüs alınacak. Bogota Belediye Başkanı söylemişti bunu; “Gelişmiş kent yoksulların bile otomobile bindiği değil, zenginlerin bile toplu taşımayı kullandığı bir kenttir” demişti, mottomuz bu. Buna tüm kalbimle inanıyorum. Bu yüzden elektrikli otobüs alımına çıkıyoruz. Kaliteli toplu ulaşım özel araç kullanımı da azaltıyor. Tayvan ve Çinliler ile Havaray ve Monoray projeleri için görüşüyoruz. Özellikle kentin yamaçlarına toplu ulaşımı Havaray ve Monoray ile ulaştırmak gibi bir niyetimiz var. - Peki, görüntü açısından iyi olacak mı? Kentin merkezinde yaparsanız değil elbette. Eğer jeolojik açıdan uygun yerlere yaparsanız hem dokuyu bozmuyor hem de kentliye manzara seyretme imkanı buluyorsunuz. Dolayısıyla bu sistemler Türkiye’de çok daha fazla kullanılacak. Bir de Teleferik hatlarımız var birkaç noktada. İzmir’in trafiğini İstanbul ve Ankara ile karşılaştıramazsınız. Trafik akıyor. GENÇLERİ BURADA TUTMAMIZ LAZIM - Bu şehirde üniversiteler var. İzmir genç bir şehir. Onlar için projeleriniz neler? İzmir için öncelikli meseleleri ulaşım, katı atık bertarafı, Körfez temizliği olarak sıralayabiliriz. Ama başka önceliklerimiz var bizim. O da demokrasi başlığı altında toplayabileceğim şeyler. Kent içindeki demokrasinin her an 7/24 yaşayan bir şey olması gerektiğini düşünüyorum. Demokrasi bizde beş yılda bir sandık başına gidip oy kullanmaktan ibaret bir şeymiş gibi zannediliyor. Oysa demokrasi, kentin en temel medeniyet göstergesi. Yani, vatandaşın yönetime katılma hakkı, vatandaşın eleştirme hakkı, kentiyle ilgili hem gönüllülük hem sorumluluk hem de katkı koyması. Demokrasi aslında bir arada yaşamayı başarmak demek. Dolayısıyla bizim en çok kafa yorduğumuz mesele, demokrasinin kentin kılcallarına bütün sokaklarına bütün evlerine girmesi. “İzmir demokrasi kenti” bu densin istiyoruz. Çabamız bunun için. Bu ana başlık altında bu dediklerinizin de hepsini yapmak zorundasınız. Çünkü, bu kentin gelişmişliği artabilir, azalabilir. Eğer demokrasi yoksa o zenginlik artsa bile sadece bir grup insanı zenginleştirebilir. Demokrasi varsa, o zenginliği kente adil biçimde yayabilirsiniz. Derdimiz o. Onun için gençler, kadınlar, tarımsal üretim yapanlar, turizm sektöründekiler bizim odağımızda. Hepsi ile beraber yapacağız. Halk buluşmaları adı altında toplantılar yapıyoruz. Tarım, ulaşım, Kültürpark’ta yaptık. Şimdi turizmde yapacağız. Sağlık ve spor var sırada. Herkesi dinleyeceğiz. Tarımla ilgili 800 kişiyi topladık. Sektörün tüm paydaşları buluştu. Biri toplantının sonunda, “Her kafadan bir ses çıktı" dedi. Aslında tam da oydu isteğimiz her kafadan bir ses çıkması. Çünkü, ilk kez bu sektörden ekmek yiyen insanlar birbirini duydu ve birbirleri ile olan bağlarını gördü. Gençler meselesi bu nedenle çok mühim. Gençler aslında İzmir’in lokomotifi. Ancak onları kaçırıyoruz. İzmir’le ilgili "Çok göç alıyor" deniliyor ama çok da göç veriyor. Bunu konuşmuyoruz. Biz 10 yıldır 120 bin göç almışız. Ama 90 binlere çıkan da göç veriyoruz. Giden 90 binin büyük bölümü iyi donanımlı iyi yetişmiş, dil bilen gençler. Asıl bizim bu gençleri burada tutmamız lazım. - Nasıl? Sadece iş kolları yaratarak değil, mesela yeni Alsancak kurmayı planlıyoruz. Havagazı Fabrikası’ndan düşünün Elektrik Fabrikası’nı da aldık. O alan yeni yaşam alanı olacak. Fabrikanın çevresinde sinema, tiyatro, cafe ve atölyeler olacak. Kordon-Alsancak sadece rakı balık sunan bir yer olmaktan çıkacak. Gençlerin sosyalleşeceği yeni bir mekan yaratacağız. Bu genç göçü durdurabilir ve kentin dinamikleri arasına katabilirsek, işte o zaman asıl büyük değişim başlayacak. Bu yüzden gençler ve kadınlara odaklanıyoruz. Bu ikisinin hayatı değiştirme gücü olduğuna inanıyoruz. Yine bu yüzden belediye ana diyoruz. Neden, çünkü 'ana’nın müşfikliği, şefkati, üretkenliği, yaratıcılığı, aileyi ıslah edişi bunları hayata geçirmek istiyoruz. - İş kolları nasıl yaratılacak? Silikon Vadisi neden San Francisco’ya kurulmuş. Çünkü, güzel bir iklim kuşağında. Deniz kenarında, çocukların iyi eğitim alacağı okulların olduğu bir yer seçmek istemiş CEO’lar. Şimdi bizim yarımada silikon vadisini cebinden çıkaracak cazibeye sahip. Ama siz bunu eğer göstermezseniz, bu sizinle beraber gidecek bir bilgi olarak kalır. Bunun ne kadar büyük bir zenginlik olacağını göstereceğiz. Yaptıkça aslında tüm dünyanın ilgisini çekeceğiz. İzmir’in kabuğunu kırıp dünya kenti haline gelmesi lazım. Bunun için ne kadar uluslararası organizasyon varsa, hepsine talip oluyoruz. Avrupa Gençlik Başkenti, Avrupa Kültür Başkenti, Europark’lar, Akdeniz Kentler Birliği… İzmir Akdeniz’in hep lider kenti olmuş. Bir yanda İpek Yolu, şimdi o yolu tekrar beş milyon dolarla ihya etmeye soyundu Çinliler. İçinde yüzlerce proje var. Güzergahtaki 100 üniversiteyi birbiriyle kardeş yapmak istiyorlar. Onun için burada bir Çin Araştırma ve Kültür Merkezi kuracağız. Böyle yaptıkça Çin’in iş dünyası da gelmeye başlayacak. Biliyorsunuz Costa’ya gittik kurvaziyer turizmi için 2016’dan bu yana yapılmıyordu. 2023 hedefimiz 1 milyon turist. Pasaport İskelesi, Pier İzmir’in aslında denizden kapısıdır. Biz şimdi, Kadifekale’ye çıkan bir güzergah tasarlıyoruz. Pier’den giriyorsunuz, sinemalar, tiyatrolar, cafeteryalar hayal edin, çıkıyorsunuz saat kulesi önünden Kemeraltı’na giriyoruz. Kemeraltı’nın zemin malzemesinin değişiğini, cephelerin restore edildiğini düşünün, çıkıyorsunuz Havra Sokağı. Dokuz havranın restore edildiğini düşünün. Geçiyorsunuz karşıda Agora, kazının bittiğini hayal edin. Çıkıyorsunuz, İki Çeşmelik Yokuşu sağlı sollu spotçuların temizlendiğini, cafeler, atölyeler, tiyatroların olduğunu düşünün. Çıkıyorsunuz, Kadifekale’ye kadar önünde 20 bin kişilik bir amfitiyatro var. Kazıları devam ediyor. Efes ile aynı. Kazı başkanı ile anlaştık. Bu yüzden temmuz meclisini orada yaptık. 10 ekiple 3 yıl içinde o tiyatroyu ortaya çıkaracağız ve Tarkan orada konser verecek. 29 Ekim 2023’te. Cumhuriyet’in 100. Yılı anısına. Bu güzergah aslında tüm İzmir’in kaldıracı olacak. Bu kentin refahını artıracak marka gücünü oluşturacak bir hikaye bu. - İzmir hayalim gerçekleşecek diyorsunuz… Bu tabii ki bir kısmı. (Gülüyor) 300 KADIN TEMİZLİKÇİ - Göreve başladığınızdan bu yana altı ay geçti. Ne hayal etmiştiniz ne oldu? İstediğiniz noktada mısınız? Çok memnunum. Hiçbir sürprizle karşılaşmadım. Her şey beklediğim gibi gidiyor. Bu yüzden de çok mutluyum. Sadece görüyorum dağın arkasındaki vahayı, insanlar daha görmüyor ama göstereceğim ve hep beraber orayı fethedeceğiz. İzmir küllerinden doğacak. - Depremle ilgili önlemler? İzmirliyi depreme karşı hazırlamak ve uyarmak için ekim ayında bir çalıştay yapacağız. Hem de deprem sensörlerinin İzmir’e yerleştirilmesiyle ilgili çalışma yapıyoruz. - Kaç noktaya konulacak? Henüz kesinleşmedi. Boğaziçi de var, İzmir’den üniversiteler de var, STK’lar da var. - Özellikle Bornova ve Buca’dan çöple ilgili şikâyetler geliyor… Büyükşehir’in sorumluluk alanı olmamasına rağmen 300 süpürgeci aldık. Büyük çoğunluğu, 250 civarında kadın. İzmir’e kadın eli değsin istiyoruz. Şoförlerde oe kadın istihdamını başlattık. Daha çok alanda yapacağız.