GÜNDEME BAKIŞ - Sayıştay’ın 2024 yılı denetim sonuçlarına göre Bayraklı Belediyesi’nin bütçe giderleri, yıl sonunda yüzde 80 oranında gerçekleşti. Raporda, mali disiplini etkileyen uygulamalara ilişkin çeşitli bulgulara yer verildi.
RUHSATSIZ İŞYERLERİNE YAPTIRIM UYGULANMADI
Belediye sınırları içinde işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmadan faaliyet gösteren işletmelerin bulunduğu, ancak bu işletmelere gerekli idari yaptırımların uygulanmadığı tespit edildi. Sayıştay, bu durumun hem denetim hem de gelir kaybı açısından sakıncalı olduğuna dikkat çekti.
OTOPARK BEDELLERİ TAHSİL EDİLMEDİ
Raporda, Otopark Yönetmeliği kapsamında parselinde otopark ihtiyacını karşılayamayan yapılardan alınması gereken bedellerin tahakkuk ve tahsil edilmediği belirtildi. Bu uygulamanın belediye gelirlerini azalttığı ve mevzuata aykırı olduğu ifade edildi.
EMLAK VERGİSİNDE USULSÜZ İNDİRİM
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu kapsamında yalnızca belirli koşulları taşıyan kişilere tanınan indirimli emlak vergisi uygulamasından, şartları taşımayan kişilerin de yararlandığı tespit edildi.
İLAN VE REKLAM VERGİLERİ TOPLANMADI
Belediye sınırları içerisinde faaliyet gösteren işyerlerine ilan ve reklam vergisi mükellefiyeti tesis edilmediği, dolayısıyla bu kalemden gelir elde edilmediği ortaya çıktı.
DOĞRUDAN TEMİNDE SÖZLEŞME YAPILMADI
Mal veya hizmet alımı belli bir süre gerektiren işlerin doğrudan temin yöntemiyle gerçekleştirildiği, ancak bu işlerde mevzuata uygun sözleşme düzenlenmediği tespit edildi.
KÜLTÜR MERKEZİ SALONLARI ÜCRETSİZ KULLANDIRILDI
Belediyeye ait kültür merkezlerinde yer alan salonların bazı etkinliklerde ücretsiz tahsis edildiği, gelir tarifesinde yer alan ücretlerin uygulanmadığı belirlendi. Sayıştay, bu uygulamanın belediyeye gelir kaybı yarattığını vurguladı.
KAÇAK YAPILAR VE İMARA AYKIRILIKLAR ARTIYOR
Raporda en dikkat çekici bulgulardan biri imar denetimleriyle ilgili oldu. Bayraklı Belediyesi sınırları içinde ruhsatsız veya imara aykırı yapıların bulunduğu, ancak bu konuda yeterli ve etkin bir çalışma yürütülmediği kaydedildi.
Yapı Kontrol Şube Müdürlüğü’nün saha incelemelerinde 34 yapı denetlenmiş, bu yapılarda mimari projelere aykırılıklar tespit edilerek toplam 89 milyon 946 bin TL ceza kesildi. Ancak 2018–2024 yılları arasında tespit edilen 696 kaçak yapının yalnızca yüzde 10’una işlem yapıldığı belirtildi.
Ayrıca birçok işyerinin ön ve yan bahçelerinde plan notlarına aykırı şekilde kapalı alanlar oluşturduğu, bu durumun bazı işletmelere haksız kazanç sağladığı ifade edildi.
YIKIM KARARLARI UYGULANMADI
Ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapılar için düzenlenen yapı tatil zabıtlarına rağmen, mevzuatta belirtilen süre içinde ruhsat alınmayan yapıların yıkılmadığı da tespit edildi. Sayıştay, 1’inci derece deprem bölgesinde yer alan İzmir’de imar mevzuatına uygunluk denetimlerinin önemine dikkat çekti.
SOSYAL DENGE SÖZLEŞMESİNDE UYGUNSUZ MADDELER
Belediye ile yetkili sendika arasında yapılan Sosyal Denge Tazminatı Sözleşmesi’nin, konusu dışında hükümler içerdiği de Sayıştay bulguları arasında yer aldı.
BAYRAM GÜNLERİNDE ÇALIŞANLARDAN HARÇ ALINMADI
Ulusal bayram günlerinde faaliyet gösteren işyerlerinden alınması gereken “Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcı”nın tahsil edilmediği belirtildi.
DENETİMDE GENEL DEĞERLENDİRME
Sayıştay, Bayraklı Belediyesi’nin mali ve idari süreçlerinde bazı uygulamaların mevzuata uygun yürütülmediğini, özellikle imar ve gelir yönetimi konularında etkin denetim mekanizmalarının güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı.