İzmir’in Çeşme ilçesi İnönü ve Musa mahallelerindeki doğal SİT alanına rüzgar enerji santrali diken Sabancı Holding’e ait VEGA Rüzgar Enerjisi Elektrik Üretim Şirketi geçtiğimiz aylarda güneş enerji santrali dikmek için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararı vermesini istedi. Ancak bakanlık ÇED sürecinin işletilmesine karar verdi ve şirketin başvurunu geri çevirdi.
Şirket 5,81 hektardan oluşan 3 adet GES bölgesine toplam 18 bin 613 adet panel dikmeyi planlıyor. 1/100.000 Ölçekli İzmir Manisa Çevre Düzeni Planına göre GES sahaları ağaçlandırılacak alan ve tarım sahalarında kalıyor.
Projenin halkın katılımı toplantısının ise 20 Eylül 2024 tarihinde Musalla Mahallesi’ndeki Musalla Kafe’de saat 13:00’de gerçekleşeceği ilan edildi ancak Çeşme Belediyesi tarafından bir yer tahsisi yapılmadığı öğrenildi. Proje ile ilgili yeni tarih ve yer ilan edilmesi bekleniyor. Projenin halkın katılım toplantısı sırasında ise Çeşme Kent Konseyi ve Çeşme Çevre Platformu tarafından protesto eylemleri düzenlenecek.
YIKIM KARARINA RAĞMEN EPDK İZİN VERDİ
Artı Gerçek’e açıklamada bulunan Çeşme Kent Konseyi Başkanı Dr. Ahmet Güler “Şirket ilk olarak 2014’te ABK Enerji ismiyle 6 adet rüzgar türbini dikmek için vatandaşlara ait 185 parseli acele kamulaştırma üzerinden el koydular, artı üzerine Hazine arazilerini de kiraladılar. RES’ler 100 metrekare ama nedense RES’leri 50 dönümden aşağı yerde çalışmıyor. Amaçları arazi kapmak. Halkın arazilerine 7-8 lira ödeyerek ellerinden aldılar. Şu anda bu parsellerin metrekaresi 20 bin TL’den aşağı değil. Arkasından mallarına el konulan halk ve çevreciler davalar açtı. En sonunda Danıştay 2019’da davacılar davayı kazandı ve birkaç kişi arazisini geri aldı. Mahkeme yıkımına karar verdi ancak ne yazık ki EPDK özel bir izinle bunların çalışmasına izin verdi. Şu anda ÇED’leri de imar planları da geçersiz. Ama EPDK’nin bir yazısıyla oturuyorlar.” dedi.
ÇED SAHASINA HAVUZLU VİLLA
ÇED sahasına havuzlu villa yapılarak yapı kayıt belgesi alındığını dile getiren Güler “Sonrasında firmanın ismini değiştirdiler ve VEGA yaptılar. Sonrasında da kendileri oturmak için yüzme havuzlu villalar yaptırarak yapı kayıt belgesi aldılar. Akabinde haksız hukuksuz durdukları bir yere güneş enerji santrali dikmek için başvurarak o arazilere tam çökmek istiyorlar. En son olarak şirketin geçen sene EnerjiSa tarafından satın alındığı öğrenildi. Çeşme Kent Konseyi ve Çeşme Çevre Platformu bunlara ÇED izni verilmesinin tamamen karşısındayız. Buralar kısmı arkeolojik SİT kısmı doğal SİT alanları. GES sahalarının kurulması ile işgal tamamen yasallaşacak. Biz buna karşıyız ve eylemler de yapacağız” dedi.
PLANLARI MAHKEMEDEN DÖNMÜŞTÜ
2010 yılında Enerji Piyasa Düzenleme Kurulu'ndan 49 yıllığına aldığı üretim lisansı ile faaliyete geçen Çeşme VEGA RES projesi 6 adet türbin, şalt merkezi ve bağlantı yollarından oluşuyor. Bölgede yaşayan vatandaşların RES’lerin kurulacağı alana dair Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın çıkardığı iki planı da yargıya taşıyarak iptal ettirmişti. Santral kurulduğunda bölge 1. ve 2. Derece Doğal SİT alanı iken, 2018'de yapılan düzenleme ile Çeşme’de pek çok bölgenin statüsü 'Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı' olarak değiştirildi. Şirket 2023 yılının sonlarında Sabancı Holding bünyesindeki EnerjiSa Enerji Üretim Şirketi tarafından satın alındı.