Psikolojik veya fiziksel bütünlüğümüze karşı tehdit hissettiğimiz her durumun bizim için stres kaynağı olduğunu belirten, İstinye Üniversite Hastanesi Medical Park Gaziosmanpaşa’dan Uzman Klinik Psikolog İpek Özaktaç, sabah alarm sesi ile uyanmak, işe ya da okula yetişmeye çalışmak, büyükşehirlerde şehrin trafiği, gürültüsü ve kaos ortamı içinde olmak, beklenen depremler, ekonomik kaygılar, aile içerisinde yaşanabilen gerginlikler gibi stres faktörlerinin neredeyse her an karşımızda olduğunu kaydetti. Ülkemizde ilk koronavirüs vakasının görülmesiyle birlikte tüm bu stres faktörlerine bir yenisinin daha eklendiğini ve hızla hayatımızın merkezine yerleştiğine dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog İpek Özaktaç, pandemi stresinden uzak kalmak için önerilerde bulundu. “YALNIZ YAŞAYANLAR KISITLAMALARDA DAHA ZORLANIYOR” Belli bir stres durumuyla karşı karşıya kaldığımızda onunla nasıl başa çıkacağımızı kaynaklarımızın belirlediğini vurgulayan Uzman Klinik Psikolog İpek Özaktaç, “Kaynaklar, bize iyi gelen her şey demek. Biz kaynakları içsel ve dışsal kaynaklar olmak üzere ikiye ayırıyoruz. İnanç sistemimiz içsel kaynaklarımızdan biriyken, sosyal çevremiz dışsal kaynağımız oluyor. Dolayısıyla, her yıl Ramazan ayında dini inancımız doğrultusunda ibadetlerimizi yerine getirirken sevdiklerimizle bir arada kalabalık sofralarda olmak, ortak bir hissiyatı paylaşmak ve bu aya özel rutinleri sürdürmek psikolojik anlamda güçlendirici oluyor. Fakat artan vakalar ile birlikte getirilen yeni kısıtlamalar, geçen yıl olduğu gibi bu yıl da bizleri kendi evimizde, çekirdek ailemiz ile birlikte Ramazan ayını sürdürmeye zorunlu kılıyor. Özellikle yalnız yaşayan kişiler için bu durum çok daha zorlayıcı olabiliyor” ifadelerini kullandı. BELİRSİZLİK BEDENSEL AĞRILARI TETİKLEDİ Yakınlarımızdan uzak kalmanın yanı sıra, dışarıda geçirilen saatlerin kısıtlanması ile birlikte hareketliliğimizin azaldığını, uzun süredir devam eden yasaklar sonucunda sinema, tiyatro, konser, sergi gibi kültürel faaliyetlere erişimimizin de oldukça azaldığını hatırlatan Özaktaç, “Pandemi döneminde yoğun şekilde hissettiğimiz belirsizlik ile birlikte artan endişe ve korku duygularıyla başa çıkmak bizler için çok daha zor hale geliyor. Uyku ve iştahta değişiklikler, sosyal olarak içe kapanma, dikkat ve konsantrasyon problemleri, bedensel ağrılar (baş ağrısı, diş sıkma, omuzlarda gerginlik, mide ağrısı ya da çarpıntı gibi) veya aşırı düşünme hali stresimiz arttığında karşılaşabileceğimiz belli zorluklar arasında geliyor” şeklinde konuştu. PSİKOLOJİK DAYANIKLILIĞA İYİ GELECEK ÖNERİLER Bu dönemde başa çıkma becerilerimizi artırarak psikolojik dayanıklılığı sağlamanın oldukça önemli olduğunun altını çizen Psikolog İpek Özaktaç, bunun için yapabileceklerimizi şöyle sıraladı; “Günlük rutinleri sürdürmeye devam ederek uyku, beslenme ve kişisel hijyeninizden taviz vermeyin. Mesafe kurallarına dikkat etmek şartıyla sosyal çevrenizle mümkün olduğunca bağlantıda kalın. Belli aralıklarla sosyal medya detoksu yaparak, size iyi geleceğini bildiğiniz faaliyetlere ve hobilere vakit ayırın. Stresle baş edebilmek adına gevşeme egzersizleri, yoga veya omurga rahatlatıcı hareketlerle bedeninizi ve zihninizi rahatlatmaya çalışın.” “OYUNA VE YARATICILIĞA İZİN VERİN” Psikolog İpek Özaktaç, “Evde diğer aile üyeleriyle yapılabilecek aktiviteler pandemi stresiyle mücadelede bize yardımcı olacaktır. Kutu oyunları oynamak, mizah dergileri okumak, yapboz yapmak, sanatsal faaliyetlerde bulunmak gibi çeşitli aktiviteler stresle baş etmekte yararlı olacaktır. Evde sinema gecesi düzenlemek veya spor yapmak da kişiye iyi gelecektir” ifadelerini kullandı "BİR GÜN PANDEMİNİN BİTECEĞİNİ KENDİNİZE HATIRLATIN" Ruhsal anlamda zorlayıcı ve yorucu bir dönemden geçtiğimiz bu dönemde en büyük motivasyonun geleceğe dair ümitleri yitirmemek olduğunu sözlerine ekleyen Psikolog İpek Özaktaç, “Pandemi sürecinin sizlere ne hissettirdiğini, ne düşündürdüğünü ve bu hislerin bedeninizde herhangi bir yerde dile gelip gelmediğini fark etmeye çalışın. Bu hisler ile temasta kalın ve tüm bunların oldukça normal, insani olduğunu kendinize hatırlatın. Nihayetinde bu bir süreç, bir yerde başladı ve bir yerde sona erecek. Sürecin bir yerde ve bir şekilde sona ereceğini belli aralıklarla kendinize hatırlatarak umut, inanç ve motivasyonunuzu tazelemeye çalışın. Pandemi sürecinin zorlayıcı etkileri olduğu kadar olumlu yansımalarını da birlikte deneyimleyeceğiz. Bu dönemden hep birlikte bir şeyler öğrenerek, değişerek ve dönüşerek çıkacağız” dedi.