Evi dönüşüme giren vatandaşlara devlet tarafından verilen kira desteklerinde artışa gidildi. Peki kimler bu destekten yararlanabiliyor? Başvurular nereye yapılacak? İşte detaylar...

'İZMİR'DE KİRA YARDIMI YÜZDE 50 ARTTI’

Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu ifadeleri kullandı: “Devlet kentsel dönüşüm kapsamında kira yardımları veriyor ve bu yardımlar her yıl belli oranlarda artırılıyor. Geçen yıl 1 Nisan itibarıyla kira yardımları artırılmıştı. 2024 yılın da bir güncelleme oldu. İstanbul’da kira desteği 3500 TL’den yaklaşık yüzde 57 oranında artışla 5500 TL seviyesine çıkarıldı. Bununla beraber ikinci kategoride yer alan iller olan Ankara, Antalya, Bursa ve İzmir’de de 3 bin TL olan kira yardımları yüzde 50 zamla 4 bin 500 TL’ye çıkarıldı.

‘DİĞER İLLERDE DE YARDIMLAR YÜKSELDİ’

Diğer büyükşehirlerde de 2 bin 500 TL olan kira yardımı yüzde 50 artışla 3750 TL’ye çıktı. Bunların dışında kalan illerde ise kira yardımı 2 bin TL’den 3 bin TL’ye yükselmiş oldu.

KİRACILAR DA DESTEKTEN YARARLANABİLİYOR MU?

Kentsel dönüşümde verilen desteklerden bir diğeri de kiracılara verilen destekler. Konut ve iş yerlerinde kiracı olarak ikamet edenlere yapının bulunduğu illerde malikler için belirlenen kira yardım tutarı esas alınarak 2 katı bir kira yardımı veriliyor.

100 BİN TL TAŞINMA DESTEĞİ!

Bu çerçevede özellikle Yarısı Bizden kampanyasında İstanbul için verilecek destekte aslında taşınmazı tahliye edecek kişiler için 100 bin TL olarak planlandı.

Yarısı Bizden kampanyası dışında da kentsel dönüşüm çerçevesinde kiracıların kiraladıkları taşınmazı tahliye etmeleri durumunda 2 kat bir destek verilmesi söz konusu oluyor. Buna illerden örnek vermek gerekirse İstanbul’da kiracılara verilecek kentsel dönüşüm taşınma yardımı 11 bin TL seviyesine çıkarken, Ankara, Antalya, Bursa ve İzmir’de bu tutar 9 bin TL’ye yükseltilmiş oldu. Diğer büyükşehirlerde de aslında bu tutar 7500 TL seviyesine çıkarıldı. Normal yörelerde de bu rakam 6 bin TL’ye yükseltilmiş olacak.

BAŞVURULAR NEREYE YAPILACAK?

Kira yardımı başvurularının yapılabilmesi için riskli yapı türlerinde bir sürecin başlamış olması gerekiyor. Kira yardımı başvuruları belirlenen müdürlükler ya da belediyeler tarafından inceleniyor. Uygun bulunması halinde 18 aya kadar bu destekler veriliyor.

DEVLET BANKALARI VEYA ANLAŞMALI BANKALARLA KREDİ İMKANI

Afet riski altındaki alanların dönüştürülmesi kapsamında özellikle konutlarını yeniden inşa etmek isteyen hak sahiplerine ve riskli alanlarda en az 1 yıl oturan kiracılara veya sınırlı ayni hak sahiplerine devlet bankaları ya da anlaşmalı bankalar aracılığı ile kentsel dönüşüm kredisi kullandırılabiliyor.

DEVLETİN FAİZ DESTEĞİ NE KADAR?

Burada aslında devletin bir faiz desteği var. Faiz desteği yaklaşık yüzde 0.70 oranında aylık faiz desteğidir. Yıllık bazda baktığımızda binaların enerji sınıfına göre ve kişinin başka bir taşınmazın olup olmamasına göre bu oranlar değişiyor. Yıllık bazda yaklaşık yüzde 7.50 ve 8.50 bandında faiz desteğinden bahsedebiliyoruz. Kredilerde 1 milyon 250 bin TL’lik bir tutar kullandırılabiliyor, vade süresi de 10 yıl olarak belirleniyor. Şu an için kentsel dönüşüm kapsamında bile olsa faiz oranlarının yüksek olduğu bir gerçek.

VATANDAŞ KREDİYİ ÖDEYEMEZSE NE OLUR?

Aslında dar gelirli vatandaşlara yönelik yeni bir model de düzenlenen kanun kapsamında ek destek paketleri barındırıyor. Aslında riskli alanda taşınmazları bulunan kişilerin kamu eliyle yapılacak dönüşümler çerçevesinde ödeme yapma imkanı söz konusu değilse devlet arsa değerini dikkate alarak yapılan binanın inşaat değeri ve maliyetleri göz önünde bulundurarak yeni taşınmazda aslında bir alacaklı durumda olduğunu belirten ipotek koyuyor. Taşınmazın yenilenmesi ile birlikte devlet burada taşınmaza ortak oluyor diyebiliriz.

‘KİŞİLER EVİ ÖMÜR BOYU KULLANABİLİYOR’

Devlet bu sayede aslında parası olmayıp riskli durumda yapısı olan kişilere dönüşüm için gereken maliyet desteğini vermiş oluyor. Bunu arzu ederse kredilendirerek de ödemesine imkan sağlıyor. Kişiler krediyi ödeyemezse aslında devlet bu taşınmaza ortak oluyor. Kişiler bu taşınmazı ömür boyunca kullanabiliyorlar ama daha sonra ölüm halinde devlet ya borcun ödenmesini ya da bu yerin satılarak devletin alacağının tahsil edilmesini hedefliyor. Önümüzdeki dönemde bunun bazı örneklerini görüyor olacağız.”v