Hale YILDIRIM / GÜNDEME BAKIŞ - Türkiye’de milyonlarca emekli, yüksek enflasyon ve artan kira fiyatları karşısında geçim sıkıntısı yaşıyor. 2025 yılı itibarıyla ortalama emekli maaşı 16 bin TL civarında kalırken, kiralar ve temel gıda fiyatları bu tutarın çok üzerine çıktı. Meclis’te şu günlerde emekli maaş sisteminde değişiklik yapılması gündemde. “Az çalışana az, çok çalışana çok maaş” formülü tartışılırken, emekli aylıklarına yapılacak zam oranı da merakla bekleniyor.

İzmir’deki emekli örgütleri ise hem bu formüle hem de mevcut maaş sistemine tepkili. Emekli temsilcileri, “geçinemiyoruz” diyerek meydanlara çıkmaya hazırlanıyor.

KARAGÖZ: “BU İNSAN HAKLARINA AYKIRI”

Birleşik Emekliler Sendikası’ndan Yavuz Karagöz, emeklilere verilen ücretlerin kabul edilemez olduğunu söyleyerek, “Çalışma Bakanı ve Maliye Bakanının açıklaması var; emekliler uzun yaşıyor, çok maaş veriyoruz, bütçe açık veriyor dediler. Herkes ne kadar çalıştıysa o kadar maaş alacak, 20 yıl çalıştıysa 20 yıl maaş alacak. Yani siz 50 yaşında emekli oldunuz, 20 yıl prim ödendiniz, 70 yaşına kadar maaş verecek, 70 yaşında maaşı kesecekler. Bu insan haklarına aykırı. Eş ve çocuklara maaş kalmasını da kaldırıyorlar. Dul ve yetim maaşını da kaldırıyorlar. Ülkeyi soyan bir avuç zengine daha çok sermaye oluşturmak için emeklilerden ne kadar kesersek kârdır diyorlar. Bu kabul edilebilir değil. Biz bununla ilgili de sokaktayız Aralık ayı boyunca. Gerek Meclis’te gerek şehirde, sokaklarda olacağız. 20 Aralık’ta da Bornova’da emekli buluşması yapacağız, sesimizi duyurmamız gerekiyor” dedi.

YEŞİLTEPE: “EMEKLİLERİ ARTIK İNSAN YERİNE KOYMUYORLAR”

Emekli-Sen eski bölge temsilcisi Sebahattin Yeşiltepe, emeklilerin onurunun kırıldığını belirterek, “Emeklileri artık insan yerine koymadıkları aşikâr, farklı boyutlara taşımaya çalışıyorlar. Eskiden emeklilik gün ve prim üzerinden yapılırdı. Bunları kenara bırakıyorlar. Yüzde 29 olan emekli aylığını yüzde 15’e düşürmeye çalışıyorlar. Hizmet etmiş bir toplumun, hizmetlerinin karşılığını almaya çalışıyorlar” ifadelerini kullandı.

“BİZE ‘SIRTIMIZDA KAMBUR’ DİYORLAR”

“Biz emeklileri artık kimsesizler mezarlığına bile gömemeyecekler, yakacaklar diye düşünüyorum” sözleriyle sitemini anlatan Yeşiltepe, “Bir emekliyi siz pazarlarda sabahları göremezsiniz, kasaplarda göremezsiniz. Artık biz onların sadakalarına ihtiyaç duymaya zorlanıyoruz. Örgütlü olan insanlara da saldırıyorlar. Örgütlü olan insanları sistemde yok etmeye çalışıyorlar. Biz devlete 30 yıl katkı sunduk, bize verdikleri yaşam standardına bakın. ‘Ölseler de kurtulsak, sırtımızda kambur’ diyorlar” açıklamasında bulundu.

“MAAŞLARI KADEMELİ OLARAK DÜŞÜRECEKLER”

Yeşiltepe açıklamalarını şöyle sürdürdü:

Yeni yasayla emekli maaşları hesaplarını yüzde 15’e düşürecekler. Çalıştığımız güne göre daha fazla para alma diye bir şey yok. Ben 30 yıl çalışmışım, bunun netinin üzerinde yüzde 15’ini verecekler. Asgari ücretle çalışan 22 bin lira alırken, emekli 3 bin 500 lira maaş alacak. Aklımız almıyor artık. 22 bin liranın yüzde 15’i 2 bin 200 lira. Kademeli olarak düşürecekler. 2030 yılına kadar bu kademeyi tamamlayacaklar. Emekli yaşını 65’ten 70’e çıkarmayı düşünüyorlar. Nasıl bir ülkede yaşıyoruz?

“KAHVEDE 1 BARDAK ÇAY İÇEMİYORUZ”

Yürek acısı… Asgari ücret 22 bin lira, emekli maaşı 16 bin lira. Dul ve yetimleri düşünemiyorum, 5 ile 8 bin lira arasında alıyorlar. İzmir’in en ücra köşelerinde bile bu maaşla yaşanmaz. Böyle bir toplum var olamaz. Yardımlarla bu insanlar yaşamaya çalışıyorlar. Ekmek 15 TL. Eskiden biz kahvede arkadaşlarımıza çay ısmarlardık, şimdi kendimiz kahvede bir bardak çay içemiyoruz.

“İNSANLIKTAN ÇIKTIK, YARATIK HALİNE GELDİ”

Biz insanlıktan çıktık, ne olduğu belli olmayan bir yaratık hâline geldik. Örgütlenmediğimiz sürece biat kültürüne mecburuz. Baskılar insanları yıldırıyor. Bizim artık ne üzülmeye, ne kahırlanmaya zamanımız yok. Alanlarda, meydanlarda kendimize yapılan zulmü anlatmalıyız.

“AYAKKABILARIMIZIN ALTINA KARTON KOYUYORUZ”

18 milyon emekli insan var, bunların hiçbiri durmadan hemen sokağa çıkıp olanca gücüyle bağırmalı. 16 bin lirayla nasıl yaşanır! Ayakkabılarımızın altına karton koyuyoruz, üstümüzdeki kıyafetler 20 yıllık. Bu dünyada cehennemi yaşatıyorlar, biz de öteki dünyada cehennemin ne olduğunu onlara anlatacağız.”

ATAMAN: “EMEKLİLER ÖLMÜYOR’ DİYORLAR”

Karşıyaka Emekliler Platformu bileşeni Göksan Ataman ise, “Emekliler güç koşullar altında yaşıyor, hakları ve gelirleri tırpanlanıyor. ‘Emekliler ölmüyor’ diyerek ekonomik krizin sorumlusu olarak emeklileri göstermeye başladılar. Emekliler beslenemiyor, hizmete ulaşamıyor, sağlıktan doğru düzgün yararlanamıyorlar. Bir de ‘emekliler ölmüyor, ekonomi bu yüzden zor durumda’ deniliyor” dedi.

“EN AZ ASGARİ ÜCRET OLMALI”

Ataman sözlerini şöyle sonlandırdı:

Ücretler konusunda en az asgari ücret seviyesinde olmalı, bu zaten kötünün iyisi! Asgari ücret zaten düşük. Emekli birinin yaşamını sürdürebileceği bir ücret olmalı. Aldığı ücretle en azından minimum ihtiyaçlarını karşılayabilmeliler.