Rusya-Ukrayna savaşının başladığı günden bu yana barış için çok yönlü diplomasi yürüten Türkiye, savaştan kaynaklanan küresel gıda tedariki sorununu çözmek için devreye girdi. Türkiye, Ukrayna'daki tahıl stoklarının güvenli şekilde küresel pazarlara ulaşmasını sağlamak amacıyla mekanizma oluşturmak için bir süredir diplomasi trafiği yürütüyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da dünden bu yana tahıl konusuyla ilgili 3 görüşme yaptı.

Erdoğan dün ilk olarak BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Erdoğan bugün de İngiltere Başbakanı Boris Johnson ve Estonya Başbakanı Kaja Kallas ile ayrı ayrı telefonda görüştü.

TÜRKİYE'DEN RUSYA'YA ASKERİ HEYET GİDECEK

CNN TÜRK muhabiri Arda Erdoğan, tahıl koridoruna ilişkin son gelişmeyi canlı yayında aktardı:

Dörtlü toplantı önümüzdeki hafta Türkiye'de gerçekleştirilecek. Ama onun öncesinde bu hafta Türkiye'den bir askeri heyet Rusya'ya gidecek. Heyet atılacak adımları değerlendirecek.

O heyetin temaslarını tamamlamasının ardından önümüzdeki hafta sonu İstanbul'da 4'lü bir toplantı gerçekleşecek. Rusya, Ukrayna, Türkiye ve BM temsilcileri anlaşmaya varacaklar. Sonuç alınmaya çok yakın. O toplantıya BM Genel Sekreteri Guterres ile birlikte Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın katılması da beklentiler arasında.

Görüşmede mutabakata varılmasının ardından 1 ay içinde gemiler harekete başlayacak.

"6-8 AY İÇİNDE BOĞAZ'DAN 35 MİLYON TON TAHIL GEÇECEK"

Operasyonun merkezi İstanbul olacak. Peki 1 ay içerisinde gemiler nasıl çıkış yapacak, ne kadar tahıl bekleniyor ve bu tahıl tahliye operasyonu ne kadar sürecek? Şunu belirtelim ki önümüzdeki 6-8 ay içinde İstanbul ve Çanakkale boğazlarını takip ederek dünya piyasasına açılması beklenen yaklaşık 35-40 milyon ton tahıl var. Halihazırda 20 milyon tonluk tahıl Ukrayna tarafında. Yaklaşık 20 milyon tonluk tahılın da yine Rusya tarafında bulunduğu belirtiliyor çeşitli kaynaklar tarafından.

İlk olarak Odessa limanlarında bekleyen yaklaşık 25 ticari geminin hareket etmesini bekliyoruz mekanizma kapsamında. Peki hangi yöntem izlenecek? Biliniyor ki Odessa limanının hemen dışarısındaki bir alanda Ukrayna denizi mayınlamış durumda kendi güvenliği için. Bu kapsamda mayın temizliğine başlanmadan evvel oluşturulacak 3 adet güvenli koridorla Odessa civarında bulunan 4 limandan tahıllar dışarıya çıkarılmaya beklenecek. Koridorlardaki güvenlik de Ukrayna güçlerince alınacak.

Rus tahıl ürünlerinin de bu mekanizma kapsamında dünyaya ulaştırılması, bölgeden çıkarılması bekleniyor. Rus tahılına dünyada bir yaptırım yok ancak Rus gemilerine uluslararası piyasalarda sigorta yapılmıyor. Bu kapsamda da mutabakata varıldı. Rusya güvence istedi. Amerikalılar da sigorta meselesi noktasında herhangi bir zorluk çıkarılmayacağını kendilerine ifade ettiler.

Çözüm oldukça yakın. Türkiye'den bir askeri heyet bu hafta içerisinde Rusya'ya gidecek. Teknik düzeydeki görüşmelerini tamamlamalarının ardındansa önümüzdeki hafta sonuna doğru İstanbul bir zirveye ev sahipliği yapacak. Zirvenin nihayetinde ise 4'lü mekanizma, dünyadaki tahıl krizini çözmek üzere çalışmaya başlayacak.