Foça'da geçen 18 Kasım'da Reha Midilli Caddesi'nin Demokrasi Meydanı'nın güneyindeki bölümünde içme suyu şebekesi çalışması birlikte başlatılan yeni taş döşeme çalışmaları tartışmalara neden oldu. Yoldaki bazalttan büyük boy parke taşları kepçeyle sökülüp, ağır ve iri kaldırım taşları kaldırılarak yerine 'Bergama taşı' olarak bilinen daha küçük kesme taşlarla kaplanmaya başladı. Belediyenin yoldaki bu taşları söküp yenileri ile değiştirmesi Foçalıları ikiye böldü. Bazı vatandaşlar ilçenin ünlü 'kara taş' efsanesiyle özdeşleştirdikleri taşların kent kimliği açısından önemli olduğunu ve yerine tekrar döşenmesini isterken, bazıları ise buradaki taşların tarihi bir değeri olmadığını belirterek yenileme çalışmalarını destekledi. Tartışmaların ardından konu ile ilgili olarak bazı vatandaşlar şikayetçi oldu, Foça Belediyesi yetkilileri de itiraz konularının ve işin yapıldığı haliyle değerlendirilmesi için Koruma Kurulu'na müracaat edileceğini ve tekrar onay alınacağını belirtti. 

Şikayet ve müracaatlar üzerine İzmir 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu 23 Kasım 2020 tarihli yazısıyla yapılan çalışmanın 'Derhal durdurulmasını kararlaştırdı. İlgililere gönderilen karar yazısında " Bu kapsamda rapor ve fotoğraflardan söz konusu uygulamanın Koruma Bölge Kurulu karar kapsamı dışında ve karar eki projesine aykırı olarak gerçekleştirildiği anlaşıldığından, proje kapsamında yürütülmekte olan uygulamaların can ve mal emniyetinin sağlanmasına yönelik olarak gerekli tedbirler alınarak 'derhal durdurulması ve konu Koruma Bölge Kurulu'nda değerlendirilinceye kadar alanda hiçbir fiziki ve inşai müdahalede bulunulmaması' hususunda bilgilerinizi ve gereğini arz ve rica ederim" denildi.   

Koruma Kurulu'nun durdurma kararının ardından konu ile ilgili olarak Foçalı vatandaşlar genellikle eski taşların yeniden ancak daha sıkı ve uygun ara dolgu malzemesiyle döşenmesini istedikleri yönünde görüş bildirdiler.

'BU TAŞLAR FOÇA TAŞI DİYE GEÇER'

1968 yılından beri Foça'da yaşadığını, iki çocuğunun da burada doğduğunu belirten Zafer Aybars, "İlçedeki kaldırım taşlarının yıllardır 'Foça taşı' olarak bilindiğini ve önemli olduğunu söyledi. Aybars,, "Son günlerde Sevgi Yolu üzerinde bütün taşların sökülüp, yine eski taşların düzenlenerek yeniden yapılması düşünülürken, küçük kare taşlar döşendi. O görüntünün aksine Foça taşına uygun olmayan bir şekilde taş döşenmeye başlanmıştır. Buna tamamen karşıyız.   Zaten Koruma Kurulu da bu yönde karar vermiş. Döşenen taşların kaldırılarak yeniden Foça taşlarının döşenmesi ile ilgili bir karar almıştır" dedi.

'ANTİK MERKEZLERİN HEPSİNDE ESKİ TAŞLAR DÖŞELİ'

50 yıldır Foça'da turizm işletmeciliği yapan ve yöre tarihi ile ilgili araştırmaları ve kitapları bulunan turizmci yazar Sebahattin Karaca söz konusu yolun geçmişte Foça'nın Fevzipaşa ve Atatürk mahallelerini coğrafi olarak ikiye ayırdığını, bugün ise bu çalışma nedeniyle Foça halkını ikiye ayırdığına işaret etti. Sebahattin Karaca, "Gezdiğim, dolaştığım kentlerin, şehirlerin eski antik merkezleri var.  Oralara gittiğimde gördüğüm taşlar bazalt tipi, el yordamıyla yapılmış bu taşlardan. Tabii Kurul kararı da bu doğrultuda. Keşke bizim burada da Kurul kararına uygun şekilde döşenmiş olsaydı. Ama çok nizami, çok düzgün. Benim görüşümde kurulun kararı doğrultusunda" dedi.

'YAŞLILAR YÜRÜYEMİYOR DEĞİŞMELİ'

Aliağa ve Foça tarihi ile ilgili basılı kitapları bulunan emekli Resim ve Sanat Tarihi Öğretmeni, araştırmacı yazar Cevat Yıldırım, "Son zamanlarda Foça sokaklarındaki taşların değiştirilip değiştirilmemesi konusunda polemikler yaratıldı. Bir şehrin korunması deyince bütün olarak ele alınmalı. Bergama gibi, Safranbolu gibi, Efes gibi şehirler asıl şehrin dışında. Foça ise eskisiyle yenisiyle bir arada. Eski şehir ile yeni şehir bir arada yaşadığı için bir bütün olarak düşünmeliyiz. Taşlar yenilenmeli. O taşlar Cumhuriyet dönemi ile birlikte buraya, Foça'ya getirildi. Peki Cumhuriyet öncesi tuz depoları nerede? 1896'da yapılmış tuz depoları. Peki 1953'lerde yapılmış ortaokul binası nerede? Demek istediğim devamlı değişimden yana olmak lazım. Eski taşlarla kaplı yolda kadınlar ve yaşlı turistler rahat yürüyemiyor. Ben de eski taşlarda rahat yürüyemiyorum. Taşlar değişmeli fikrindeyim" diye konuştu.