BDDK ve Merkez Bankası banka müşterilerinden alınan ücret ve komisyonlarda ücretleri düşürdü. İşlem maliyetlerinin düşürülmesi amacıyla Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu finansal tüketicilerden, Merkez Bankası da ticari müşterilerden bankaların alabileceği ücret ve komisyonları yeniden düzenledi. Ticari müşterilerden alınabilecek ücret sayısı, masraf ve komisyonların sayısı 2 bin 400’den 51 adede, finansal tüketicilerde 20’den 16’ya indirildi. BDDK 2014 yılında da finansal tüketicilerden alınabilecek ücret ve komisyonları 20 ile sınırlandırmıştı. Öncesinde bir sınır yoktu. EFT ücretlerine hem ticari hem de finansal tüketiciler için üst sınır getirildi. 1000 LİRANIN ALTINDAKİ EFT MOBİLDEN 1 LİRA EFT ücreti işlem tutarının bin TL’nin altında olması halinde mobil bankacılık uygulamaları ve internet bankacılığı aracılığıyla yapılan işlemler ile düzenli ödemelerde 1 TL, ATM’den yapılan işlemlerde 2 TL, şube ve diğer kanallar ile yapılan işlemlerde ise 5 TL olarak belirlendi. 50 BİN LİRAYA KADAR EFT MOBİLDEN 2 LİRA İşlem tutarı bin TL ile 50 bin TL arasında olan işlemlerde ise bu sınırlar sırasıyla 2 TL, 5 TL ve 10 TL olarak belirlendi. HAVALE ÜCRETİ EFT'NİN YARISI OLACAK Havale ücretleri de her iki müşteri grubu için EFT ücretlerinin yarısına düşürüldü. Ticari kredilerde halen yüzde 2-6 aralığında belirlenen erken ödeme komisyonu yeni tebliğ ile kalan vadesi 2 yıla kadar olanlarda yüzde 1’e, vadesi 2 yıldan uzun olanlarda yüzde 2’ye düşürüldü. Ticari kredi kartlarında yüzde 3-4 seviyelerinde olan nakit avans komisyonu yüzde 1 ile sınırlandırıldı. Bu oran finansal tüketiciler için de en fazla yüzde 1 olarak belirlendi. Ticari kredi kartlarında üyelik ücretine herhangi bir sınır getirilmedi. Finansal tüketicilerde ise kayıp, çalıntı ve benzeri nedenlerle yılda iki adede kadar kart yenileme ücreti kaldırıldı. Bir yılda ikiden fazla kart yenileme durumunda ise sadece kart maliyeti alınacak. Kiralık kasa depozito bedeli finansal tüketiciler için kiralanan kasanın en fazla bir yıllık kira bedeli olarak belirlendi. Ticari müşteriler için ise herhangi bir sınır getirilmedi. MERKEZ BANKASINDAN AÇIKLAMA Konuya ilişkin açıklama şöyle: Bankalarca ticari müşterilere “Ticari Krediler”, “Dış Ticaret”, “Nakit Yönetimi” ve “Ödeme Sistemleri” kategorilerinde sunulacak ürün ve hizmetler karşılığında alınabilecek ücretler 51 kalemle sınırlandırılmıştır. Bakanlar Kurulunun 2006/11188 sayılı Kararına istinaden Bankamızca çıkarılan “Mevduat ve Kredi Faiz Oranları ve Katılma Hesapları Kâr ve Zarara Katılma Oranları ile Kredi İşlemlerinde Faiz Dışında Sağlanacak Diğer Menfaatler Hakkında 2006/1 Sayılı Tebliğ”in 4 üncü maddesi ile faiz dışında sağlanacak diğer menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların nitelikleri ve sınırlarının serbestçe belirleneceği düzenlenmiştir. Ancak, zaman içinde bankalarca aynı mahiyette olmakla birlikte farklı isimler altında çok sayıda ücret, komisyon ve masraf alındığı, tahsil edilen bedellerin karşılaştırılabilir olmaktan uzaklaştığı ve aşırı ücretlendirmeler yapılabildiği gözlenmiş; müşteri şikâyetleri önemli ölçüde artmıştır. Bu duruma istinaden Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından 3 Ekim 2014 tarihinde çıkarılan “Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usûl ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” ile finansal tüketicilerden alınabilecek ücretler sadeleştirilmiş ve fiyatlandırmada şeffaflık sağlanmıştır. Ancak, ticari müşterilerden alınan ücretlere ilişkin sorunlar devam etmiştir. Yapılan kapsamlı değerlendirmeler sonucunda; bankalarca ticari müşterilere sunulacak ürün veya hizmetler karşılığı alınabilecek ücretlerin tür ve niteliklerinin, azami miktar ya da oranlarının ve bunlara ilişkin standartların belirlenerek, tahsil edilen ücretlerin daha şeffaf, anlaşılır ve karşılaştırılabilir olmasını sağlamak üzere düzenleme yapılması uygun görülmüştür. Bu amaçla, “Bankalarca Ticari Müşterilerden Alınabilecek Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında 2020/4 Sayılı Tebliğ” yayımlanmıştır. Söz konusu Tebliğ ile; Bankalarca ticari müşterilere “Ticari Krediler”, “Dış Ticaret”, “Nakit Yönetimi” ve “Ödeme Sistemleri” olmak üzere dört kategoride sunulacak ürün ve hizmetler karşılığında alınabilecek ücretler 51 ücret kalemiyle sınırlandırılmıştır. Bazı ücret kalemlerine niceliksel veya niteliksel sınırlamalar konulmuştur. Şeffaflığın sağlanması amacıyla bankalara bilgilendirme yükümlülükleri getirilmiştir. Tebliğde yer alan düzenlemeler, 1 Mart 2020 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek olup, bu tarihten önce kurulmuş sözleşmelere yürürlük tarihinden sonra gerçekleştirilecek işlemler bakımından da uygulanacaktır. Tebliğde sınırlanan ücretlere ilişkin tutarlar ve oranlar üst sınır niteliğinde olup, uygulanacak ücretler ve oranların rekabetçi piyasa şartları ve bankalar ile ticari müşteriler arasındaki iş ilişkisi çerçevesinde belirleneceği tabiidir. Ayrıca, 2006/1 Sayılı Bankamız Tebliğinin 1 Mart 2020 tarihinde yürürlükten kaldırılarak , bu Tebliğ yerine “Kredi Faiz Oranları ve Katılma Hesapları Kâr ve Zarara Katılma Oranları Hakkında 2020/3 Sayılı Tebliğ”in yürürlüğe konulması kararlaştırılmıştır. 2020/3 sayılı Tebliğ ile, yürürlükten kaldırılan Tebliğin faiz dışında sağlanacak diğer menfaatler haricindeki hükümleri genel itibarıyla korunmuş olup, BDDK düzenlemeleri ve uluslararası faizsiz finans ilke ve esasları göz önüne alınarak, katılma hesaplarında uygulanacak kâr ve zarara katılma oranları hususunda değişiklik yapılmıştır.