Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları öğretim üyesi, Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Ateş Kara, analiz çalışmaları tamamlanan Çin menşeili aşıların yaygın uygulanmasına başlanacağını belirtti. ÖNCE E-NABIZ SİTEMİNDEN KONTROL EDİN Prof. Dr. Kara, hastaneler, aile sağlığı merkezleri dahil tüm sağlık kuruluşlarında yapılacak aşı uygulamasında randevu sistemini anlatarak, “Öncelikle e-Nabız üzerinden veya sağlık kayıt sistemleri üzerinden aşı sırasının sizde olup olmadığını değerlendireceksiniz. Eğer yaşınız 65 yaşın üstündeyse sıranız geldiyse aşı olabileceğinizle ilgili bilgi çıkacak. Ama bu arada diyelim ki siz temaslısınız, o zaman ‘şu anda temaslısınız, 10 gün içerisinde temasınız kalktığında tekrar sorgulayın’ denilecek. Tekrar sorguladığınızda aşı sıranızın geldiğini gördükten sonra bu sefer sistem üstünden randevu alacaksınız. İnternetten olabilir, cep telefonunuzdaki aplikasyondan olabilir ya da telefonla arayarak alabilirsiniz” diye konuştu. “BİR SONRAKİ RANDEVU OLUŞTURULUYOR” Sistemi anlatan Prof. Dr. Kara, “İşlem olarak size şöyle sorulacak; ‘aşı sıranız gelmiş nerede aşı olmak istersiniz; hastane mi, sağlık merkezi mi yoksa aile sağlığı merkezinde mi olmak isterseniz?’ Onu seçeceksiniz. Seçtiğinizde de size o tarihe uygun aşı randevusu verilecek ve o saat içerisinde gittiğinizde aşı olduktan sonra 15 dakika merkezde bekleyeceksiniz. Ondan sonra telefonunuzdaki aplikasyonda sizin aşınızın gerçekleştirildiği ve bir sonraki aşı için de randevunuz oluşturuluyor. Sonrasında da sistem otomatik olarak ertesi gün ‘herhangi bir şikayetiniz oldu mu olmadı mı, herhangi bir problem yaşadınız mı yaşamadınız mı’ onu sorgulayacak. Böylece biz şunu da görmüş olacağız; şu ana kadar 100 kişi, 1000 kişi, 500 bin kişi aşı oldu, ateşi olan olmadı. Bunu görmek hepimizin içinin rahat olması, hepimizin en azından daha güvenli hareket etmesini de sağlayacak” ifadelerini kullandı. “AŞININ UYGULANMASI BÜYÜK BİR AVANTAJ” Prof. Dr. Kara, aşının etkinliğine ilişkin tartışmalara da değinerek, “Eğer siz aşı oluyorsanız yüzde 78 oranında bu virüsü almıyorsunuz veya bu virüsle ilgili herhangi bir semptom geliştirmiyorsunuz; ama hastaneye yatma, yoğun bakıma yatmayı önlemede çok çok başarılı. Bizim her aşı uyguladığımız kişide ‘aşı tamamen etkili olacaktır’ diye bir beklentimizin olmaması lazım. Bir de bazı nedenlerle bazı kişilerin aşılara cevap vermeme ihtimali de var. Ama burada elde edilen veri çok kıymetli ve çok değerli. Ne bakımdan çok değerli? Hastaneye yatmıyorsunuz, özellikle yoğun bakıma yatmada nerede ise tamamen koruyucu o bakımdan bu aşının uygulanması büyük bir avantaj sağlayacak” dedi. “HANGİ AŞI VARSA SIRADAKİ KİŞİYE UYGULANACAK” Prof. Dr. Kara, Çin aşısının dışında Biontech’in mRNA aşısının gelmesinin planlandığını kaydederek, şunları söyledi: “Aynı şekilde Türkiye’de testleri değerlendirilecek,14 günlük bir süreç geçecek. Ondan sonra da sıralama hangi gruptaysa o gruptan o aşıların uygulaması başlayacaktır. Bugün elde ettiğimiz veriler bu aşıların güvenlik verilerinin oldukça iyi olduğu. Bizim araştırmacılarımızın açıkladıkları verilere baktığımızda inaktif aşı için güvenlikleri, etkinliği çok iyi. Brezilya’nın açıkladığı verilere bakınca güvenlik tarafı çok çok iyi, etkinlik tarafında da en azından iyi olduğunu görüyoruz. Hafif hastalığı önlemede yüzde 78 etkinlik çok iyi; ama ağır hastalık, hastaneye yatma, yoğun bakıma yatmayı etkilemede ise çok çok başarılı. Böyle verileri görünce şuna karar vermek lazım; hangi aşıya ben hangi anda ulaşıyorsam onu sıradaki gruba uygulamam lazım.”