Halime ERDOĞAN / GÜNDEME BAKIŞ - Deva Partisi Ekonomi Politikaları Başkanı İbrahim Çanakçı, mutabakat metninin başlıklarından 'Ekonomi, Finans ve İstihdam' konusunun detaylarını paylaştı. Çanakçı; Enflasyonu iki yıl içinde düşük tek haneye kalıcı bir biçimde indireceğiz. Ortalama büyüme hızının yüzde 5’in üzerinde gerçekleşmesini sağlayacağız.Beş yılın sonunda dolar cinsinden kişi başına milli gelirimizi en az iki katına çıkaracağız. Beş yılda en az 5 milyon ilave, nitelikli ve insan onuruna yaraşır gelir sağlayan iş imkanı oluşturacak, işsizliği tek haneye indireceğiz.2018 sonrasında yeniden gündeme gelen aşırı yoksulluğu sıfırlayacağız” diye konuştu. 

Çanakçı'nın sunumunda öne çıkan maddeler şöyle:
“MERKEZ BANKASI’NA FİYAT VE FİNANSAL İSTİKRARI SAĞLAMA DIŞINDA SORUMLULUKLAR YÜKLEMEYECEĞİZ”
Haksız gelir ve servet transferi ile rant devşirmeye dayalı politikalara son verecek, gelirin bireyler, haneler ve bölgeler arasında adil ve dengeli dağılımını sağlayacağız.Beş yılın sonunda yıllık ihracatı 600 milyar dolar seviyesine, ihracatın kilogram değerini 2 doların üzerine, yüksek teknoloji ürünleri ihracatının payını ise iki katına çıkartacağız.Verimlilik, yüksek katma değer ve rekabetçiliğe dayalı sektörel politikalarımızla üretim yapısını ithalata bağımlı olmaktan kurtaracak ve ekonomimizi sürdürülebilir bir dış denge yapısına kavuşturacağız.Merkez Bankası’na fiyat ve finansal istikrarı sağlama dışında sorumluluklar yüklemeyeceğiz.Merkez Bankası kanununda temel görevleri, araç bağımsızlığını ve üst düzey atamaları ilgilendiren değişikliklerin TBMM’de nitelikli çoğunlukla yapılabilmesini sağlayacak mevzuat düzenlemesini gerçekleştireceğiz.Merkez Bankası bağımsızlığına müdahaleye ve yetki-sorumluluk çatışmasına yol açan, hiçbir işlevselliği bulunmayan Fiyat İstikrarı Komitesi’ni kaldıracağız. TCMB’nin İstanbul’daki birimlerinin tekrar Ankara’ya taşınma sürecini mümkün olan en kısa sürede sağlayacağız. Merkez Bankası rezervlerinin şeffaf olmayan bir biçimde ve dolambaçlı yollarla satışına ilişkin işlemleri idari ve hukuki denetime tabi tutacak, tespit edilen hata, usulsüzlük, yolsuzluk ve kamu zararının sonuna kadar takipçisi olacağız.


“HER TÜRLÜ EĞİTİM VE ÖĞRETİM HİZMETİNDEN ALINAN KDV’Yİ İNDİRECEĞİZ”
İktidara gelir gelmez yeni Kur Korumalı Mevduat hesabı açılmasını durduracak, mevcut hesapları vade sonlarında kapatacağız.İtibar gerekçesine sığınılarak gerçekleştirilen tüm gereksiz harcamalara son vereceğiz.  Cumhurbaşkanlığı’nın kullanımındaki uçak sayısını azaltacağız. Mali disiplin anlayışını kalıcı hale getirmek ve öngörülebilirliği arttırmak amacıyla “Mali Kural” uygulamasını hayata geçireceğiz. Kaynakları “Kanal İstanbul” gibi rant projeleri için değil Güney Doğu Anadolu Projesi (GAP), Doğu Anadolu Projesi (DAP), Konya Ovası Projesi (KOP) ve Doğu Karadeniz Projesi (DOKAP) kapsamındakiler başta olmak üzere tarımsal sulama projelerinde kullanacağız. Kamunun zorunlu haller dışında döviz cinsinden sözleşme yapmamasını sağlayacağız.Çalışanlar üzerindeki vergi ve sigorta prim yükünü indireceğiz.Her türlü eğitim ve öğretim hizmetinden alınan KDV’yi indireceğiz. 


“KAYIT DIŞILIĞI OECD ORTALAMASININ ALTINA İNDİRECEĞİZ”
Vergi Cennetlerine yapılan ödemelerden stopaj alınması dâhil gerekli önlemleri alacağız. Kayıt dışılıkla etkin bir şekilde mücadele edecek, kayıt dışılığı OECD ortalamasının altına indirecek, bu mücadeleden elde edilecek kaynakları toplumun en kırılgan kesimlerini desteklemek için kullanacağız. Usulsüzlük ve yolsuzluk tespit edilen Kamu-Özel İşbirliği projeleri için ulusal ve uluslararası tüm hukuki yolları kullanacak, gerekirse tahkim süreçlerini işletecek, varsa kamuyu zarara uğratan yüklenici şirketler, bunların ortakları ve sorumlu şahıslarla ilgili yasal işlemleri başlatacak ve oluşan zararların ilgililerinden tahsilini sağlayacağız. Sermayenin tabana yayılmasını sağlayacak, uzun vadeli kaynakları özellikle sürdürülebilir kalkınma amaçlarının gerçekleştirilmesine dönük şirketlere yönlendireceğiz.İstihdamla ilgili düzenlemeleri gözden geçirecek kayıtlı istihdamın önündeki mali ve mali olmayan yükleri azaltacağız.


“İŞSİZLİK FONUNUN AMACI DIŞINDA KULLANILMASINI ENGELELYECEĞİZ”
Gençlerin istihdamına yönelik kısa eğitim programları, stajlar, sertifikalar, uzaktan eğitimler, dijital eğitim mecraları ve ücretsiz dijital geliştirme atölyeleri gibi programlar geliştirecek ve destekleyeceğiz.Kadınların iş gücüne daha aktif katılımını sağlamak amacıyla okul sonrası eğitmenli aktivite merkezleri ile kreşlerin sayısını yerel yönetimlerle işbirliği içinde mahalle düzeyinde artıracak, bu amaçla, yaşlı bakımına erişimi de iyileştireceğiz.İşsizlik Sigortası Fonu’nun amacı dışında kullanılmasını önleyecek ve faaliyetlerinin daha şeffaf bir çerçevede yürütülmesini sağlayacağız.İşsizlik Sigortası Fonu’na %2’lik işveren katkısının yarısını “Yarına Hazırlık Fonu’na” aktaracak, bu fon aracılığıyla işsiz kalma riski yüksek çalışanlara yönelik beceri kazandırma yatırımlarına finansman sağlayacağız.  Mesleki eğitim müfredatını geleceğin meslekleri doğrultusunda güncelleyecek, öğrencilere farklı alanlarda da kullanabilecekleri taşınabilir yeni beceriler kazandıracağız.OSB’ler bünyesinde ilgili paydaşların yönetiminde bulunduğu Teknoloji Liseleri kuracağız.

ŞAHİNALP: "EĞİTİM SİSTEMİNİ ÖZGÜRLÜKÇÜ MÜFREDATLA DONATACAĞIZ"

Demokrat Parti Genel Başkan Yardımcısı Bülent Şahinalp mutabakat metninin teknoloji, girişimcilik, eğitim ve öğretim içeriğini anlatarak, "Bilim politikamızı insan, özgürlük, düşünme, girişimcilik ve teknoloji anlayışıyla yürüteceğiz. Ülkemizden yurtdışına beyin göçünü engellemek için eğitim sistemimizi özgürlükçü müfredatla donatacağız. Ekonomik ve sosyal koşulları yaratacak, akademisyenlerin şartlarında iyileştirmeler yapacağız. Üniversitelerin imkanlarını geliştireceğiz. Yüksek Lisans ve Doktora öğrencilerinin bursunu artıracağız" dedi.
 

"TÜM TÜRKİYE'Yİ TEKONOPARK YAPACAĞIZ"
Şahinalp'in konuşmasındaki ana başlıklar şöyle: 
Patent hukukunun işlemesini sağlayacağız, AR-GE ve ÜR-GE ofislerini destekleyeceğiz. Teşvikleri artıracağız tüm Türkiye'yi TEKNOPARK yapacağız. Yeni girişim şirketlerini kanunla destekleyeceğiz. Kredi garanti fonunu etkin şekilde kullanacağız. Kadın ve genç girişimciliğine yönelik özel teşvik paketleri hazırlayacağız. 

"TEKNOLOJİK CİHAZLARIN VERGİ YÜKÜNÜ AZALTACAĞIZ"
Bilişim ve Yenilikçilik Bakanlığı kuracağız. Yapay zeka ekip kurulu oluşturacağız. Yeni teknolojilerin yayılmasını sağlamak için 5G lisanlarını vereceğiz. Vatandaşlarımızın her yerde sansürsüz internete erişimini sağlayacak, internet üzerindeki vergileri indireceğiz. Bilgisayar, tablet gibi dijital cihazlardaki vergi yükünü azaltacağız. 

"ÜCRETSİZ İNTERNET VERECEĞİZ"
Okullarımızda her sınıfa internete bağlı cihaz temin edeceğiz. Bilgisayar laboratuvarlarını iyileştireceğiz. Ortak kullanım alanlarında internet hizmeti vereceğiz. İfade özgürlüğünü koruyacağız. 

"YÖK'Ü KALDIRACAĞIZ"
Öğrencilere ücretsiz süt vereceğiz, ek kitapları ücretsiz temin edeceğiz. Devlet okullarındaki ihtiyaç sahibi öğrencilerin kırtasiyelerini ücretsiz karşılayacağız. YÖK'ü kaldıracağız. Öğretmenlerin özlük haklarını değiştireceğiz. 

"AFET BÖLGESİNE ÜCRETSİZ KIRTASİYE VERECEĞİZ"
Deprem bölgesine ücretsiz kırtasiye malzemesi sağlanması, öğretmenlerin de takviye yapılmasını gerçekleştirmeyi öngörüyoruz.  

BİLGİN: “TARIMDA KULLANILAN MAZAOTTA ÖTV YÜKÜNÜ KALDIRACAĞIZ”
Gelecek Partisi Politika İzleme Kurulu Başkanı Feridun Bilgin, “Tarım ve Orman Bakanlığı’nı “Tarım ve Gıda Güvenliği Bakanlığı” olarak yeniden yapılandıracağız. Tarım Kanunu’nundu yer alan ancak uygulanmayan tarımsal destekleme programlarına bütçeden ayrılacak kaynağın gayrisafi millî hasılanın yüzde birinden az olamayacağı hükmünü yerine getireceğiz Tarımda kullanılan mazotta ÖTV yükünü kaldıracak, gübre ve tohum maliyetinin yüzde 50’sini destek olarak geri vereceğiz.Tarımda indirimli elektrik tarifesi uygulayacak, sulama ve elektrik faturalarının hasattan sonra tahsil edilmesini sağlayacağız” dedi.
Bilgin Sözlerini şöyle sürdürdü; 


“ORMAN KÖYLÜLERİNİN GELİRİNİ ARTTIRACAK ALTERNATİFLER GELİŞTİRECEĞİZ”
Temel tarım ürünlerinde taban fiyatlarını maliyet, kur, enflasyon ve çiftçilerimize insan onuruna yaraşır gelir sağlamayı dikkate alarak belirleyeceğiz. Tarımsal ürün alım fiyatlarını ekim öncesi ilan edecek, girdi desteklerini çiftçi tarlasını sürmeden, süt sağılmadan, besi hayvanı kesime gitmeden önce verecek, diğer destek ödemelerini üretim sonrası 90 gün içinde ödeyeceğiz. Çiftçilerimizin bankalardan ve Tarım Kredi Kooperatiflerinden kullandıkları kredinin faizini silip, yeniden yapılandıracağız.Çiftçimizin Tarım BAĞ-KUR prim ödemelerini hasat sonrası faizsiz ödenecek şekilde planlayacak ve sağlık güvencesinden faydalanmasını sağlayacağız. Ziraat Bankasını yeniden çiftçinin bankası yapacağız. Parite uygulaması getirerek çiğ süt ve et üreticilerini yem fiyatlarındaki artışlara karşı koruyacağız. Orman köylülerinin gelirini artıracak alternatif geçim kaynakları oluşturacak, gerekli destek ve teşvikleri sağlayacağız. Gıda güvenliği ile ilgili yasal düzenlemelerdeki eksiklileri gidereceğiz ve farkındalığı artıracağız.Tarımsal ürün ithalat izinlerini, yeter miktarda üretilmeyen veya üretilme imkanı olmayan ürünler ile Dahilde İşleme Rejimiyle sınırlı tutacak ve rekabetçi bir ortamda şeffaf bir şekilde vereceğiz.Tarımda çalışan kadın ve 30 yaş altındaki gençlere sosyal güvenlik prim desteği sağlayacağız.

“KANAL İSTNABUL GÖREVE GELDİĞİMİZ GÜN KALDIRILACAK”
Kanal İstanbul Projesini göreve başladığımız gün kaldıracağız ve bugüne kadar yapılanların ekonomik, ekolojik olarak inceleyeceğiz. Atatürk Havalimanını yeniden uçuşa uygun hale getireceğiz.

“AFAD BAŞTA OLMAK ÜZERE YENİDEN YAPILANDIRMA YAPACAĞIZ”
Deprem çalıştayı ile eylem planlarımız daha da genişleyecek. Affet Çerçeve Kamunu çıkararak, afetlerle ilgili mevzuatı yeniden düzenleyeceğiz. AFAD başta olmak üzere yeniden yapılandırmaya gideceğiz. İmar Barışına kesinlikle son vereceğiz Afet Kriz Yönetimine doğrudan ya da dolaylı olarak katkı sağlayacak korumlar arsında il ve ilçelerde koordinasyon sağlayacağız.

ÖZLALE: "GELİR DESTEĞİ SAĞLAYACAĞIZ"
İYİ Parti Kalkınma Politikaları Başkanı Ümit Özlale, Sosyal Yardımlar, Sosyal Hizmetler, Sosyal Güvenlik ve Çalışma Hayatı" başlıklarında açıklama yaparak, "Farklı kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan sosyal yardımların Bütünleşik Sosyal Yardım Bilgi Sistemi’ne entegrasyonuna devam edecek, sistemi sürekli biçimde güncel tutacak ve etkili biçimde kullanacağız. Geliri belirli düzeyin altındaki ailelere gelirlerini insan onuruna yaraşır bir yaşam sağlayacak seviyeye yükseltmek amacıyla Devlet tarafından aile bazında, hak temelli, arz odaklı ve kurumsallaşmış bir yapıda 'Gelir Desteği' sağlayacağız" dedi. 

"SOSYAL KONUT ÜRETİMİ HIZLANACAK"
Özlale açıklamasını şöyle sürdürdü: 
Çocukların sağlık ve eğitimi için verilen nakit yardımları bakım, beslenme, giyinme ve ulaşım masraflarını da dikkate alarak yükselteceğiz. Yoksul ailelerde yenidoğan bebeklere 1 yıl boyunca başta; süt ve bebek maması olmak üzere gıda desteği vereceğiz. Yoksul ailelerimize kış aylarında ısınma yardımı yapacağız. Sosyal konut üretimini hızlandıracak, dar gelirli ailelerin kira öder gibi taksitlerle konut sahibi olmalarını ya da düşük bir bedelle kiralayabilmelerini sağlayacağız.  Toplu Konut İdaresi’nin asıl görevi olan Sosyal Konut üretimine odaklanmasını sağlayacak, bu amaçla ihtiyaç duyulan kaynakları tahsis edeceğiz.


"EMEKLİ MAAŞLARINI ARTIRACAĞIZ"
Sigortalının çalıştığı süre arttıkça aylık bağlama oranın da arttığı bir sisteme geçecek, daha uzun süre çalışanın daha fazla emekli aylığı almasını sağlayacağız. Emekli aylıklarının artışında sadece enflasyonu değil, büyümeden kaynaklı refah payını da hesaba katacağız. İsteğe bağlı sigorta ile emeklilik hakkı bulunan ev kadınları için prim ödeme gün sayısı ve oranı ile sigortalılıktan önce yaptıkları doğumlarla ilgili borçlanma hususlarında iyileştirmeler sağlayacağız. Emeklilerin sağlık hizmetlerinde ödedikleri katılım payını almayacağız. Dul ve Yetim Aylıklarını arttıracağız. 3600 ek gösterge düzenlemesindeki eksiklik, haksızlık ve dengesizlikleri gidereceğiz. ILO’nun 175 sayılı part-time çalışma sözleşmesini kabul edeceğiz. ILO’nun 189 sayılı “Ev İşçileri İçin İnsana Yakışır İş” sözleşmesini onaylayacağız. Asgari ücret tespitine ilişkin 131 sayılı ILO Sözleşmesi onaylayacağız. İşsizlik ödeneğinden daha fazla işsizin daha uzun süre ve daha fazla yardım almasını sağlayacağız. Kıdem tazminatı sistemini sosyal taraflarla diyalog çerçevesinde gözden geçireceğiz. İş sağlığı ve güvenliğini ILO standartlarına getireceğiz.

TEKİR: “DİPLOMASİ AKADEMİSİ KURACAĞIZ”
Dış Politika, Savunma, Güvenlik ve Göç politikaları başlığını Saadet Partisi Genel Başkanvekili Sabri Tekir anlattı. Tekir, “Bir ülkenin yönetimi dış politikanın yönetimi ile eş değerdir. Dış politika iyi yönetilmezse içeride sağlıklı siyasal sosyal ve ekonomik yapının kurulabilmesi mümkün değildir. O nedenle de dış politika son derece önemlidir. Dış politikamızın mihenk taşı olan “Yurtta Barış Dünyada Barış” şiarını yeniden temel dış politika ilkemiz olarak benimseyeceğiz.Dış politikada iç siyasi hesaplara ve ideolojik yaklaşımlara dayalı uygulamalara son vereceğiz. Dışişleri Bakanlığı’na dış politika yapım, karar ve uygulamalarındaki rol ve görevini yeniden kazandıracağız.Dışişleri Bakanlığı’na personel alımlarında objektif, güvenilir, siyasi tercihlerden uzak, ehliyete ve liyakate dayalı kapsamlı bir sınav sistemi getireceğiz. Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın ve onların oluşturdukları STK’ların Türkiye’nin yumuşak gücü ve kamu diplomasisinin etkin bir aracı olması için gayret göstereceğiz.Dışişleri Bakanlığı bünyesinde Diplomasi Akademisi kuracağız.Avrupa Birliği’ne tam üyelik hedefimiz doğrultusunda bu alandaki sürecin diyalog, adalet ve eşitlik çerçevesinde tamamlanması için çalışacağız” ifadelerini kullandı. 


“AİHM KARARLARINI UYGULAYACAĞIZ”
Avrupa Konseyi’nin kurucu üyesi olmamız ve Anayasamızın gereği olarak, AİHS’ne ve Konsey’in diğer hukuki belgelerine uyum sağlayacak, AİHM kararlarını uygulayacağız. NATO bünyesindeki katkılarımızı rasyonel bir zeminde ve ulusal çıkarlarımızı gözeterek sürdüreceğiz.Türk Devletleri Teşkilatı’nı güçlendireceğiz. Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü, İslam İşbirliği Teşkilatı, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, D8 gibi örgütlerdeki konumumuzu ve bu örgütlerin uluslararası ilişkilerdeki rolünü geliştireceğiz.Ortadoğu Bölgesindeki ülkelerinin bağımsızlık, egemenlik ve toprak bütünlüklerine saygı duyacak, iç işlerine karışmayacak, aralarındaki sorunlarda “taraf tutan” değil “çözümleri kolaylaştıran” olacağız. İsrail-Filistin sorununa BM kararları çerçevesinde ve iki devlet esasına göre kalıcı bir çözüm bulunması için bütün ilgili taraflarla görüşecek, Filistin konusunda Türkiye’nin güvenilir bir kolaylaştırıcı olarak masadaki yerini almasını sağlayacağız.Azerbaycan ile kardeşlik bağlarımızı karşılıklı güven esasına dayalı olarak daha da güçlendireceğiz.


“EGE DENİZİ BARIŞ, İŞBİRLİĞİ VE İYİ KOMŞULUK ALANI OLARAK GÖRÜLMELİDİR”
Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de yalnızlaştırılmasının önüne geçecek, deniz yetki alanlarının sınırlandırılmasında, hidrokarbon kaynaklarının hakça paylaşımında çoklu müzakere süreçleriyle sonuç alınmasına öncelik vereceğiz. Milli davamız olan Kıbrıs sorununa adil ve kalıcı bir çözüm bulunması amacıyla KKTC’nin ve Kıbrıslı Türklerin kazanılmış haklarını koruma ve iki toplumun egemen siyasi eşitliğini sağlama hedeflerini gözeteceğiz. Ege denizi barış, işbirliği ve iyi komşuluk alanı olarak görülmelidir. Bu amacı gerçekleştirmek için çalışacak, Ege denizindeki egemenlik alanlarımıza zarar verebilecek hiç bir gelişmeye müsaade etmeyeceğiz.ABD ile ilişkileri eşitler arası bir anlayışla kurumsal temele oturtacak, müttefiklik ilişkisini karşılıklı güvene dayanacak şekilde ilerleteceğiz.


“TERÖR İLE MÜCADELEYİ KESİNTİSİZ SÜRDÜRECEĞİZ”
Her yıl güvenlik kurumlarının temsilcileri, akademisyenler, sivil toplum kuruluşları, meslek odaları ve ilgili tüm tarafların katılımıyla kapsamlı bir Güvenlik Şûrası düzenleyeceğiz. Ordumuzu kendisine verilen görevleri yerine getirebilecek ileri teknoloji ürünü sistemlerle donatacak; istihbarat, keşif, vuruş gücü ve diğer operasyonel yeteneklerini güçlendireceğiz.Millî Savunma Bakanlığı teşkilat yapısını gözden geçirecek, Kuvvet Komutanlıklarını tekrar Genel Kurmay Başkanlığı’na bağlayacağız. Tüm terör örgütleri ve terörizmle mücadeleyi tüm güç unsurlarımızı kullanarak kesintisiz sürdüreceğiz.Yurtdışına kaçan teröristlerin iade edilmesi çalışmalarını etkinleştireceğiz. TBMM’de güvenlik teşkilatı üzerinde hem halk adına hem de güvenlik personeli adına “kamusal denetçilik” yetkisiyle donatılmış, partilerin eşit temsil edildiği Güvenlik Komisyonu kuracağız.Ulusal Siber Güvenlik Strateji Belgesi’ni ilgili tüm kesimlerin katılımıyla yenileyecek ve kamu ile özel kesime yönelik eylem planları hazırlayacağız.Siber savunma gücümüzü kuvvetlendirmek amacıyla düzenli Siber Güvenlik Koalisyon tatbikatlarıyla siber güvenlik seviyemizi sürekli kontrol edeceğiz. 


“TÜRKİYE’YE TAMPON ÜLKE MUAMELESİ YAPILMASINA İZİN VERMEYECEĞİZ”
Göç İdaresi Başkanlığı başta olmak üzere sığınmacılarla ilgili kurumları yeniden yapılandıracak, yönetim ve personel altyapılarını güçlendireceğiz. Düzensiz göçün kaynağı olan ülkelerle Geri Kabul Anlaşmaları yapacağız.Türkiye’ye bir “tampon ülke” muamelesi yapılmasına izin vermeyeceğiz. Sığınmacıların mahalle, ilçe ve il bazında kontrolsüz yoğunlaşmalara erişmesine veya gettolaşmaya izin vermeyeceğiz.