Edremit ilçesine bağlı Altınoluk Mahallesi’ne 2 kilometre uzaklıktaki kereste ve gemileriyle ünlü Antandros Antik Kenti’nde kazı çalışmalarına devam eden Ege Üniversitesi (EÜ) Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gürcan Polat ve ekibi, 2 bin 200 yıllık kararname niteliğinde bir taş yazıta ulaştı. 2001 yılından bu yana Antandros Antik Kenti'nde araştırmalarını sürdüren Prof. Dr. Polat, "Antandros Antik Kenti, Troas bölgesinde, Edremit Körfezi'nin kuzeyinde, İda Dağı'nın (Kazdağları) güney eteklerinde konumlanan bir kıyı kentidir. Antandros, M.Ö. 8. yüzyılda başlayıp M.S. 1. yüzyıla dek kesintisiz olarak kullanılan, örneğine az rastlanan bir nekropolisi ile arkeoloji dünyasının dikkatini çekmektedir. Bilindiği üzere nekropol (nekropolis), antik kentlerdeki mezarlıklara verilen isimdir ve 'ölüler şehri' anlamına gelir. Antandros nekropolisi, sahip olduğu kesintisiz uzun kullanımı nedeniyle zaman içerisinde ölü gömme geleneklerindeki değişimin net olarak izlenebildiği nadir örneklerden birisidir" diye konuştu.
'KARARNAME BÖLGENİN TARİHİNE IŞIK TUTACAK'
Antandros Antik Kenti'nde yazıtın bulunduğu alanın özelliklerine dikkat çeken Prof. Dr. Polat, "Biz 2001 yılında Antandros'ta bugünkü Edremit bölgesinde başladığımız kazı çalışmaları ile bir Roma villasına ulaştık. Bu villa M.S. 3. yüzyıl sonlarında inşa edilmiş ve M.S. 7. yüzyılın başlarına dek varlığını sürdürmüş. Süslü duvar resimleri ve tabanlarında çeşitli mozaikler ile oldukça gösterişli bir yapı. Yaklaşık 1500 metrekarelik bir alanı kaplıyor. Bulduğumuz bu yazıta bu villanın kapladığı alanda ulaştık. M.S. 3. yüzyıl sonlarında villaya bugün birçok köy evinde bulunamayan su taşıma sistemi kurulmuş. Bu sistem künkler yardımıyla getiriliyor. Bu sistemin yanı sıra evin avlusunda su kuyusu da bulunmakta. Bu yazıta, kuyuyu yağmur suyu ile besleyen kanalın üzerine kapatılmış vaziyette ulaştık" dedi.
Yazıtla ilgili bilgi veren Prof. Dr. Polat, "Yaptığımız araştırmalara göre bu yazıt Helenistik döneme ait ve tam 22 satırdan oluşuyor. Bölgenin tarihinin aydınlatılması açısından da büyük önem taşıyor. Büyük İskender Anadolu’ya geçene dek Anadolu, Pers hakimiyeti altında kalmış. İskender, Pers hakimiyetini sona erdirdikten sonra Anadolu’da çeşitli krallıklar oluşuyor. Batı Anadolu için en önemli krallık olan Bergama Krallığı, Antandros yani bugünkü Edremit bölgesine kadar genişliyor. Bu yazıt, o dönemde Bergama Kralları olan önce Eumenes, sonrasında Attalos tarafından Antandros askeri birliğinin başına atanan, Bergama kralının dostu Lampsakoslu (Lapseki) Zoilos’un Antandros meclisi tarafından onurlandırıldığına yönelik. Bu onurlandırma, Zoilos’un hem Antandros hem de çevresine yapmış olduğu olumlu katkılardan kaynaklanmaktadır. Bu buluntu Antandros’un Helenisik dönemde Bergama Krallığı'na bağlı topraklar içerisinde kaldığını bir kez daha kanıtlamıştır. Kazılarda ele geçirilen Helenistik dönem sikkelerinin büyük bölümünü de Bergama sikkelerinin oluşturması bunun bir diğer göstergesidir. Antandros’ta görevli komutan Zoilos hakkında bilgi edinmemizi sağlayan bu yazıt, antik dönemde herkesin görebileceği bir şekilde kent agorasına (pazar yeri) dikilerek ilan ediliyordu.
'ÖNÜMÜZDE KEŞFEDİLMEYİ BEKLEYEN KOCAMAN BİR KENTİN TARİHİ VAR'
Yazıtın henüz araştırma aşamasında olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Polat, yazıtta tam anlamıyla okunamayan eksik satırların bulunduğunu söyledi. Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Eski Çağ Dilleri alanında çalışma yapan Prof. Dr. Cumhur Tanrıver ve Prof. Dr. Hasan Malay tarafından yazıtın deşifresinin sürdürüldüğünü aktaran Prof. Dr. Polat, çalışmalar tamamlandığında daha net bilgilere ulaşılacağını açıkladı.
